Abstrakt
The article focuses on the analysis of female names recorded in the aldermen’s book of Szamotuły from the end of the 16th century. 174 personal names of this type have been excerpted from the studied book, documented in the text in 527 nominal groups of different lexical composition. The outlined subject of the article eliminates from the field of observation those groups, referring to women, which are based only on the name. Personal names are analysed from two points of view: as units of the linguistic system and as units functioning in a specific communicative community. This scope of analyses allows researchers to look upon the anthroponymic units not only with regard to their formal word-formative structure (reconstruction of word-formative models), but also from the point of view of their functions in the text (the units with defined references, including co-referential units). The studied derivatives are exponents of two semantic relationships: ojciec–córka (father–daughter) and mąż–żona (husband–wife). The first group is represented by 17, the second by 151 derivatives. Among onyms referring to women, there are also few derivatives created according to formal word-formative models, e.g. Popczynka < *Popczyna.
Bibliografia
Czaplicka-Niedbalska M. 1996: Nazwiska mieszkańców Bydgoszczy od II poł. XV w. do I poł. XVIII w., Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Bydgoszczy, Bydgoszcz.
Zobacz w Google Scholar
Dacewicz L. 2014: Historia nazwisk na kresach północno-wschodnich Rzeczypospolitej (XVI–XVIII w.), Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok.
Zobacz w Google Scholar
Kowalik-Kaleta Z. 2007: Historia nazwisk polskich na tle społecznym i obyczajowym (XII–XV wiek), t. 1, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Sieradzki A. 1991: Derywacja przymiotników denominalnych w siedemnastowiecznych księgach miejskich Gniezna, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań.
Zobacz w Google Scholar
Sieradzki A. 2013: Poznańskie derywaty nazwiskowe XVI–XVIII wieku, Wydawnictwo Rys, Poznań.
Zobacz w Google Scholar
Skulina T. 1988: Imiona kobiet w Wielkopolsce XVII i XVIII wieku, „Slavia Occidentalis” XLV, s. 47–60.
Zobacz w Google Scholar
Skulina T. 1993: Z historii i geografii żeńskich formacji patronimicznych w okresie staropolskim, [w:] W. Kuraszkiewicz, M. Basaj, Z. Zagórski (red.), Munera linguistica Ladislao Kuraszkiewicz dedicata, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, s. 313–320.
Zobacz w Google Scholar
Słoboda A. 2005: Składnia grupy imiennej w staropolszczyźnie. Na przykładzie wielkopolskich rot sądowych XIV i XV wieku, Biblioteczka Poznańskich Studiów Polonistycznych. Seria Językoznawcza 28, „Poznańskie Studia Polonistyczne”, Poznań.
Zobacz w Google Scholar
Szamotulska księga ławnicza z lat 1567–1579, wyd. A. Gąsiorowski, T. Jurek, I. Skierska, Instytut Historii PAN, Muzeum Zamek Górków, Poznań–Szamotuły 2010.
Zobacz w Google Scholar
Waszakowa K. 2007: Derywaty słowotwórcze w tekście, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” LXIII, s. 125–138.
Zobacz w Google Scholar