UWAGA! Redakcja „Języka Polskiego” informuje, że miejsce w tegorocznych zeszytach czasopisma jest wypełnione. Obecnie składane artykuły naukowe będą mogły ukazać się w roczniku CV (2025).
I. Informacje ogólne
- W czasopiśmie „Język Polski” są publikowane prace z zakresu językoznawstwa polskiego, a także dotyczące ogólniejszych zagadnień lingwistycznych (pod warunkiem, że ich materiałem egzemplifikacyjnym jest polszczyzna).
- Redakcja nie pobiera od autorów nadsyłanych tekstów żadnych opłat za ich zgłoszenie, ocenę, opracowanie oraz publikację.
- Materiały do czasopisma można składać przez cały rok, nie wyznacza się terminów składania prac do poszczególnych zeszytów. Przyjmowane są wyłącznie materiały napisane po polsku.
- Przyjmowane do publikacji (po procedurze kwalifikacyjnej) są następujące rodzaje tekstów:
- artykuły naukowe i przeglądowe,
- recenzje i omówienia prac naukowych z zakresu tematycznego czasopisma,
- sprawozdania z konferencji, zjazdów i sympozjów naukowych,
- informacje o działalności Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego i jego oddziałów terenowych.
- Nie publikuje się materiałów takich jak teksty gwarowe, zbiory dokumentów, korespondencji, konspekty lekcji. Nie zamieszcza się również materiałów promocyjnych ani reklam.
- Redakcja rezerwuje sobie prawo zamawiania tekstów jubileuszowych, wspomnień i nekrologów.
- Limity objętościowe dla materiałów publikowanych w „Języku Polskim” są następujące:
- artykuły naukowe i przeglądowe – 40 tys. znaków ze spacjami,
- pozostałe – 15 tys. znaków ze spacjami.
Wskazane limity dotyczą pełnego tekstu, z przypisami i bibliografią oraz streszczeniami i słowami kluczowymi. W wypadku stwierdzenia przekroczenia limitu redakcja będzie się zwracać do autorów o skrócenie tekstu.
Jeżeli wskutek spełnienia postulatów recenzentów wydawniczych zachodzi potrzeba zwiększenia objętości artykułu ponad obowiązujący limit, należy wcześniej uzgodnić możliwość i zakres tego zwiększenia z redakcją.
- Gdy autor z jakichkolwiek powodów zdecyduje wycofać tekst z czasopisma, powinien o tym niezwłocznie poinformować redakcję.
- W wypadku tekstów współautorskich, jeśli nie będzie innego wskazania, przyjmie się, że osoba, która przesłała tekst do redakcji, staje się autorem korespondencyjnym i jest odpowiedzialna za kontakt między zespołem autorów a redakcją.
II. Redakcja i formatowanie tekstu
- Artykuły naukowe należy składać w dwóch wersjach:
- pełnej – musi ona zawierać wszystkie elementy w takiej postaci, w jakiej mają się pojawić w gotowej publikacji (zgodnie z zasadami podanymi w niniejszym dokumencie),
- zanonimizowanej – należy w niej pominąć wszelkie elementy, które ułatwiałyby ustalenie autorstwa, tj. dane autorów, informacje o źródłach finansowania czy podziękowania, również informacje o autorze umieszczone we właściwościach pliku MS Word.
- Zaleca się, aby tekst był napisany czcionką w rozmiarze 12 pt z odstępem 1,5; margines z każdej strony powinien wynosić 2,5 cm.
- Na początku artykułu należy umieścić:
- imię i nazwisko (imiona i nazwiska) autora/autorów – wyrównanie do lewej,
- pełną nazwę (pełne nazwy) instytucji, do której autor/autorzy chce/chcą afiliować tekst, i miasto będące jej/ich siedzibą – wyrównanie do lewej,
- adres/y poczty elektronicznej i numer/y ORCID autora/autorów – wyrównanie do lewej,
- tytuł artykułu czcionką pogrubioną – wyśrodkowany,
- propozycje słów kluczowych (minimum 3, maksimum 5 terminów) charakteryzujących zawartość merytoryczną tekstu, mających ułatwiać indeksowanie go w komputerowych bazach danych – wyrównanie do lewej.
- Po tekście głównym artykułu podaje się kolejno:
- rozwiązania skrótów używanych w tekście, które nie są powszechnie znane, innych niż skróty oznaczenia źródeł i słowników,
- spis źródeł (oprócz słowników),
- bibliografię (wykaz literatury przedmiotu przywoływanej w tekście, w tym również słowników).
- Należy stosować ujednolicone skróty tytułów ważniejszych słowników i innych publikacji: L (słownik Lindego), SGPKarł (Słownik gwar polskich J. Karłowicza), SGP PAN (Słownik gwar polskich PAN), SJPDor (Słownik języka polskiego red. W. Doroszewskiego), SJPSzym (Słownik języka polskiego pod red. M. Szymczaka), SJPDun (Słownik współczesnego języka polskiego pod red. B. Dunaja), PSWP (Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny), USJP (Uniwersalny słownik języka polskiego), ISJP (Inny słownik języka polskiego), WSO PWN (Wielki słownik ortograficzny PWN), WSPP PWN (Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN), WSJP PAN (Wielki słownik języka polskiego PAN), SStp (Słownik staropolski), SPXVI (Słownik polszczyzny XVI wieku), ESXVII (Elektroniczny słownik języka polskiego XVII i XVIII wieku), SW (tzw. Słownik warszawski), SWil (tzw. Słownik wileński). Skróty tytułów innych słowników należy tworzyć analogicznie.
- Wraz z zasadniczym tekstem artykułu mogą zostać opublikowane (wyłącznie w wersji elektronicznej czasopisma) materiały dodatkowe, np. wyniki ankiet, kwestionariusze, tabele, wykresy, mapy. Materiały te muszą zostać zgłoszone wraz z artykułem i łącznie z nim podlegają procedurze kwalifikacyjnej. Format pliku musi pozwalać na odczytanie go przy użyciu komputera ze standardowym oprogramowaniem, bez konieczności instalowania rozszerzeń czy specjalistycznych aplikacji.
- Do tekstu artykułu należy dołączyć krótkie (maks. 800 znaków) streszczenia w języku polskim i w języku angielskim (wraz z tłumaczeniem tytułu i słów kluczowych). Streszczenie powinno zawierać wskazanie przedmiotu badań, użytej metody lub techniki badawczej oraz uzyskanych wyników. Streszczenia będą przedmiotem oceny pod kątem ich adekwatności do treści artykułu. Materiały inne niż artykuły naukowe nie wymagają dołączenia streszczenia ani słów kluczowych.
- Tekst recenzji powinien zawierać na początku imię i nazwisko autora recenzji, afiliację, adres poczty elektronicznej i ORCID, tak jak tekst artykułu naukowego. Poniżej w nagłówku recenzji podajemy kolejno: imię i nazwisko autora/autorów recenzowanego dzieła, tytuł, pełną nazwę wydawcy, miejsce i rok wydania, liczbę stron; w recenzjach wydawnictw zbiorowych: tytuł, imię i nazwisko redaktora/redaktorów, dalej bez zmian. Tytuł podajemy czcionką pogrubioną, inne części – bez jakichkolwiek wyróżnień.
- Kursywą wyróżniamy wyrazy i zwroty omawiane w tekście, wtręty obcojęzyczne, typu pro publico bono, oraz tytuły książek, ich rozdziałów, artykułów; tytuły czasopism dajemy w cudzysłowach.
- Cytaty dłuższe niż 2 linijki dajemy jako osobny akapit, czcionką 10 pt, z wcięciem od lewej. Cytaty krótsze wplatamy w tekst, oddzielając od tekstu głównego cudzysłowami.
- Wszystkie cytaty obcojęzyczne należy przetłumaczyć. Dopuszcza się kilka możliwości: tłumaczenie w tekście – wersja oryginalna w przypisie, wersja oryginalna w tekście – tłumaczenie w przypisie, wreszcie tłumaczenie w tekście z podaniem w przypisie jedynie źródła bez tekstu oryginalnego.
- Wyróżnienia odautorskie w tekście oznaczamy drukiem rozstrzelonym (należy go uzyskać, używając narzędzi przewidzianych w edytorze tekstu, nie zaś przez ręczne wstawianie spacji między literami wyrazu).
- Przypisy powinny być na dole strony, do której się odnoszą. Numeracja przypisów powinna być ciągła w obrębie całego tekstu. Należy unikać długich przypisów komentujących w stosunku do tekstu głównego.
- Jeśli tekst jest podzielony na rozdziały z osobnymi tytułami, zaleca się stosować ich numerację wielostopniową, uwzględniającą hierarchię podrozdziałów, z użyciem liczb arabskich, np. 1., 1.1., 1.2., 1.2.1., 1.2.2. itd.
- Należy przestrzegać zasad pisowni i interpunkcji podanych w Wielkim słowniku ortograficznym PWN (Warszawa 2016). Również według tych zasad zaleca się transkrybować wyrazy z tych języków słowiańskich, które posługują się grażdanką. Odsyłacze i opisy bibliograficzne należy natomiast podawać obowiązkowo w transliteracji.
- Transkrypcję fonetyczną lub fonologiczną w przykładach należy stosować tylko wtedy, gdy jest to konieczne ze względu na przedmiot rozważań. Jako podstawowy przyjmuje się slawistyczny alfabet transkrypcji, ale jest możliwe również użycie alfabetu IPA (o czym jednak autor powinien wyraźnie poinformować w przypisie do artykułu).
III. Wskazówki dotyczące elementów grafiki w artykułach
- „Język Polski” nie oferuje druku wielobarwnego, w związku z czym wszelkie elementy graficzne (wykresy, schematy, mapy, fotografie) przeznaczone do publikacji w zasadniczej części tekstu (por. wyżej p. II.5) należy przygotowywać w postaci dostosowanej do odwzorowania w skali szarości. Grafika kolorowa może być bez ograniczeń publikowana w wersji elektronicznej, jest zatem możliwe dostarczenie plików zwierających grafikę w dwóch wersjach: kolorowej i dostosowanej do skali szarości.
- Ilustracje, które mają znaleźć się w tekście, powinny być osadzone w dokumencie złożonym do druku w tych miejscach, w jakich mają się znaleźć w artykule, wraz ze stosownymi podpisami, a ponadto należy je dołączyć w osobnych plikach o rozdzielczości min. 300 dpi dla rozmiaru końcowego, w formacie JPEG, TIFF lub PDF.
- Jeżeli w tekście znajduje się więcej niż jeden obiekt tego samego rodzaju, powinno się je opisywać i numerować według schematu: Rysunek/Wykres/Tabela (1, 2, 3…).
- Można zamieszczać tylko elementy graficzne własnego autorstwa, a także elementy zaczerpnięte z innych źródeł, które obejmuje zasada dozwolonego użytku lub które udostępniono na otwartej licencji. W innych wypadkach redakcja wymagać będzie przedłożenia pisemnej zgody właściciela praw autorskich do danego obrazu na jego przedruk. W opisie obrazu innego autorstwa niż własne należy podać źródło, z którego pochodzi, i ewentualnie rodzaj licencji, na jakiej jest udostępniany.
IV. Dodatkowe informacje dla autorów recenzyj
- W „Języku Polskim” publikowane są recenzje i omówienia książek (a także zasobów cyfrowych, takich jak słowniki elektroniczne offline i online, korpusy, platformy internetowe, wortale) o tematyce zgodnej z zakresem problematyki podejmowanej w czasopiśmie, wydanych (bądź pierwszy raz udostępnionych w formie cyfrowej) nie dawniej niż dwa lata przed rokiem złożenia recenzji do druku (np. w 2022 roku – prac opublikowanych w 2020 roku i później).
- Maksymalna objętość recenzji wynosi 15 tys. znaków.
- Teksty powinny zawierać przynajmniej zwięzłe przedstawienie treści omawianej książki, ocena wartości publikacji musi wynikać z zastosowania kryteriów naukowych i znajdować rzeczowe umotywowanie w treści recenzji.
- Nie będą przyjmowane teksty, których autorzy pozostają w konflikcie interesów w stosunku do ocenianej publikacji lub jeśli zachodzą inne uzasadnione okoliczności, które mogłyby prowadzić do podejrzenia osoby recenzującej o brak obiektywizmu. W szczególności chodzi o:
- zachodzące między recenzentem a autorem bezpośrednie relacje osobiste (pokrewieństwo, powinowactwo) lub stosunki zawodowe (praca w tej samej instytucji naukowej, w tym samym zespole badawczym),
- współudział w tworzeniu ocenianego dzieła w charakterze współautora lub recenzenta wydawniczego,
- formalne związki z wydawcą pracy (np. zatrudnienie w wydawnictwie, które pracę opublikowało).
- Nie będą publikowane recenzje i omówienia wydawnictw ciągłych (np. pojedynczych numerów czasopism).
V. Dodatkowe informacje dla autorów sprawozdań
- Sprawozdania powinny dotyczyć wydarzeń, które odbyły się nie dawniej niż 6 miesięcy przed terminem złożenia materiału do druku.
- Maksymalna objętość sprawozdania wynosi 15 tys. znaków.
- Sprawozdania z konferencji naukowych nie mogą ograniczać się tylko do wykazu autorów i tematów wystąpień, powinny również zawierać przynajmniej krótkie przedstawienie treści poszczególnych referatów czy ich grup.
- W tytule sprawozdania należy umieścić nazwę wydarzenia, dodatkowo można podać także miejsce i termin, np. „Konferencja Słowiańska frazeologia gwarowa, Kraków, 3–4 października 2015 r.”, „Obchody Dnia Języka Ojczystego w Warszawie”, „Jubileusz 80-lecia Profesora Iksińskiego”.
- Należy podawać imiona i nazwiska referentów (ewentualnie z afiliacjami), pomijając ich stopnie i tytuły naukowe.
VI. Zasady podawania informacji bibliograficznej
- W „Języku Polskim” obowiązuje tzw. harwardzki system informacji bibliograficznej, polegający na tym, że w tekście umieszcza się odsyłacze bibliograficzne, (np. Klemensiewicz 1961, Pisarek 1999), na końcu zaś – wykaz alfabetyczny cytowanej literatury (uwzględniający również przywołane słowniki).
- W wykazie podaje się wyłącznie pozycje, do których są odwołania w tekście głównym, w tym również słowniki. Odsyłacze bibliograficzne należy podawać oszczędnie, uwzględniając tylko pozycje, których przywołanie jest niezbędne dla klarowności wywodu.
- Ze względu na wymogi związane z indeksowaniem czasopisma w międzynarodowych bazach danych, opisy bibliograficzne pozycji napisanych w językach posługujących się alfabetami niełacińskimi oraz odsyłacze do nich w tekście muszą być podane w transliteracji na alfabet łaciński.
- Wszystkie opisy bibliograficzne powinny być kompletne pod względem informacyjnym. Redakcja nie ma obowiązku ani możliwości prowadzenia poszukiwań celem ich uzupełnienia. W wypadku opisów niekompletnych będzie się więc zwracać do autorów.
- W opisach bibliograficznych artykułów z czasopism i wydawnictw zbiorowych należy podawać stronę początkową i końcową artykułu.
- Tytuły czasopism oraz nazwy wydawnictw podajemy w pełnym brzmieniu (bez skracania), zgodnie z postacią na karcie tytułowej. W zapisach tytułów książek, rozdziałów książek i artykułów stosujemy kursywę, a w zapisach tytułów czasopism – cudzysłów.
- Odsyłacze podajemy w nawiasach okrągłych, np.: (Kurcz 2000: 46), a w bibliografii daty wydania przywołanych publikacji umieszczamy bezpośrednio po nazwisku i inicjale imienia autora. Gdy powołujemy się na dzieła klasyczne, powinniśmy podać w odsyłaczu datę pierwodruku; jeśli cytujemy z wydania późniejszego, można podać obie daty, np. Saussure de F. 1916/2000. Przy dwóch autorach (redaktorach) podajemy w odsyłaczu oba nazwiska (np. Awdiejew i Habrajska 2006), przy trzech autorach lub większej ich liczbie stosuje się skrót „i in.” (np. Buttler i in. 1982).
- Przykłady opisów bibliograficznych:
- Monografia:
- Kurcz I. 2000: Psychologia języka i komunikacji, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
- Klemensiewicz Z. 1961: Historia języka polskiego, cz. 1: Doba staropolska(od czasów najdawniejszych do początków XVI wieku), Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
- Monografia tłumaczona z języka obcego:
- Perelman C. 2002: Imperium retoryki. Retoryka i argumentacja, przeł. M. Chomicz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
- Monografia w języku obcym:
- Osborne R. 2002: 200 terms you really need to know, Sage, London.
- Praca zbiorowa:
- Pisarek W. (red.) 1999: Polszczyzna 2000. Orędzie o stanie języka na przełomie tysiącleci, Ośrodek Badań Prasoznawczych Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
- Artykuł w książce lub wydawnictwie nieperiodycznym:
- Majkowska G., Satkiewicz H. 1999: Język w mediach, [w:] W. Pisarek (red.): Polszczyzna 2000. Orędzie o stanie języka na przełomie tysiącleci, Ośrodek Badań Prasoznawczych Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, s. 181–196.
- Artykuł w czasopiśmie:
- Bajerowa I. 1986: Znaczenie wariancji w ewolucji języka ogólnego, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” XL, s. 19–25.
Uwaga: W wypadku korzystania z elektronicznej wersji czasopisma nie podaje się adresu bazy danych lub strony internetowej, na której uzyskano dostęp; należy natomiast dołączyć do opisu numer DOI, jeśli cytowany artykuł taki posiada, niezależnie od tego, czy autor korzystał z wersji papierowej, czy elektronicznej.
- Praca niepublikowana:
- Górak–Bartmińska I. 1965: Słownictwo lubelskiej pieśni ludowej na tle słownictwa gwarowego, praca magisterska, Uniwersytet Marii Curie–Skłodowskiej, Lublin (maszynopis).
- Opis dokumentów elektronicznych powinien w jak największym stopniu przypominać opis dokumentów papierowych, w szczególności:
- Opis dokumentów dostępnych w bibliotekach cyfrowych w postaci podobizn oryginalnych stron publikacji papierowych powinien być taki sam jak określonego typu dokumentu papierowego (nie podaje się adresu biblioteki cyfrowej ani samego dokumentu).
- Opis dokumentów dostępnych w wersji tekstowej na stronach internetowych powinien uwzględniać jak najwięcej elementów opisu dokumentu papierowego (niektóre z nich mogą jednak okazać się trudne do ustalenia), a także w nawiasie po określeniu „online” zawierać adres witryny internetowej i datę dostępu. Należy przy tym unikać wklejania zbyt długich adresów i ograniczyć się wówczas do adresu witryny głównej. W odsyłaczu podaje się datę powstania tekstu, a jeśli nie można jej ustalić – datę dostępu. Przykłady:
- Osica O. 2002: Mocarstwo marginalne, „Rzeczpospolita”, 26 lipca 2002 r. (online: www.rp.pl, dostęp: 26 lipca 2002).
- Przepiórkowski A., Buczyński A., Wilk J. 2010: Ściągawka do Narodowego Korpusu Języka Polskiego (online: http://nkjp.pl/poliqarp/help/pl.html, dostęp: 30 grudnia 2010).
- Kołodziejek E. 2021: Trudne, ale przydatne i piękne! (online: www.ewakolodziejek.pl/jezykowa-corrida, dostęp: 20 lipca 2021).
- Zasoby opublikowane w formie nośników elektronicznych i oprogramowanie opisujemy według podobnych zasad jak dokumenty papierowe, z tym że dodajemy informację o typie nośnika, np.:
- Portal PWN 2003: Słowniki PWN. Portal, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa (CD-ROM).
- USJP 2010: Uniwersalny słownik języka polskiego PWN. Wersja 3.0, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa (dysk USB).
- Jeżeli dokument posiada numer DOI, należy podać ten numer zamiast adresu internetowego i daty dostępu, np.:
- Drabik B., Załazińska A. 2014: Komunikologia – zarys teoretyczny i problemy praktyczne w świetle kształcenia kompetencji komunikacyjnych, „LingVaria” IX, z. 2, s. 29 (online: https://doi.org/10.12797/LV.09.2014.18.03).