Słowa kluczowe
Polacy na Białorusi
język polski na Grodzieńszczyźnie
językowa grodzieńskich Polaków
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł przedstawia postawy grodzieńskich Polaków wobec języka polskiego na początku odrodzenia narodowego na Białorusi, w latach 90. XX wieku. Jako materiał źródłowy do ekscerpcji posłużyły archiwalne numery pierwszej polskojęzycznej gazety grodzieńskich Polaków „Głos znad Niemna”. Przedstawione po raz pierwszy w literaturze przedmiotu dane pozwolą na lepsze zrozumienie dynamiki zmian w zakresie funkcjonowania języka polskiego na przedstawionym obszarze.
Bibliografia
Bartmiński J. 2007: Język symbolem tożsamości narodowej i świadectwem otwartości, [w:] J. Bartmiński (red.), Stereotypy mieszkają w języku. Studia etnolingwistyczne, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, s. 11–31.
Zobacz w Google Scholar
Bednarczuk L. 2010: Językowy obraz Wielkiego Księstwa Litewskiego, Lexis, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Cygan S. 2002: Zagadnienie świadomości językowej w literaturze językoznawczej, „Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis” 6, „Studia Linguistica” I, s. 47–54.
Zobacz w Google Scholar
Eberhardt P. 1993: Ludność polska na Ziemi Białoruskiej między 1931 r. a 1959 r., „Głos znad Niemna”, nr 38–74.
Zobacz w Google Scholar
Eberhardt P. 1994: Przemiany narodowościowe na Białorusi, Editions Spotkania, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Engelking A. 2011: Białoruska wieża Babel, czyli mityczne uzasadnienie tożsamości religijnej na pograniczu wyznaniowym. Wersja kołchoźników z Grodzieńszczyzny, [w:] E. Golachowska, A. Zielińska (red.), Konstrukcje i destrukcje tożsamości, t. 1: Wokół religii i jej języka, Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa, s. 147–164.
Zobacz w Google Scholar
Grek-Pabisowa I. 2001: Przyczynek do badań współczesnej potocznej polszczyzny pisanej Polaków na Białorusi, „Studia nad Polszczyzną Kresową”, t. 10, s. 125–136.
Zobacz w Google Scholar
Grek-Pabisowa I. 2005: Polski regiolekt północnokresowy na Litwie i Białorusi dziś, „Bulletin de la société polonaise de linguistique” LXI, s. 77–86.
Zobacz w Google Scholar
Konczewska K. 2013: Nauczanie języka polskiego na Wschodzie: zagadnienia „gorsze” i „lepsze”, [w:] B. Skowronek, E. Rudnicka-Fira (red.), Gorszenie w literaturze, języku, mediach i edukacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, Kraków, s. 215–228.
Zobacz w Google Scholar
Konczewska K. 2014: Nauczanie języka polskiego na Grodzieńszczyźnie. Diagnozy i perspektywy, [w:] K. Biedrzycki, W. Bobiński, A. Janus-Sitarz, R. Przybylska (red.), Polonistyka dziś – kształcenie dla jutra, t. 3, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, Kraków, s. 128–138.
Zobacz w Google Scholar
Konczewska K. 2015: Współczesna sytuacja socjolingwistyczna na Grodzieńszczyźnie, „Socjolingwistyka”, nr 29, s. 149–169.
Zobacz w Google Scholar
Kryszyń T. 2012: Język polski na Białorusi, „Acta Baltico-Slavica”, nr 36, s. 217–224.
Zobacz w Google Scholar
Kuczyński A. 1988: Świadomość językowa i poglądy współczesnych Polaków litewskich na ich język, „Przegląd Polonijny”, nr 14, z. 1, s. 75–96.
Zobacz w Google Scholar
Markowski A. 1992: O świadomości językowej współczesnych Polaków, [w:] A. Markowski (red.), Polszczyzna końca XX wieku, Wiedza Powszechna, Warszawa, s. 198–215.
Zobacz w Google Scholar
Markowski A. 2012: Kultura języka. Teoria. Zagadnienia leksykalne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 123–124.
Zobacz w Google Scholar
Masojć I. 1996: Czynniki kształtujące świadomość językową Polaków na Litwie po drugiej wojnie światowej, „Język polski dawnych Kresów Wschodnich”, nr 1, s. 25–45.
Zobacz w Google Scholar
Polian P. 2015: Wbrew ich woli. Historia i geografia migracji przymusowych w Związku Radzieckim, Muzeum II Wojny Światowej, Oscar, Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar
Rudnicka-Fira E. 1996: Polszczyzna pisana inteligencji polskiej na Białorusi, „Język polski dawnych Kresów Wschodnich”, nr 1, s. 111–124.
Zobacz w Google Scholar
Rudnicka-Fira E., Skudrzykowa A. 1994: Polszczyzna pisana na Białorusi, [w:] S. Gajda, Z. Adamiszyn (red.), Przemiany współczesnej polszczyzny, Materiały konferencji naukowej Opole 20–22.09.1993 r., Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Opolu, Instytut Filologii Polskiej, Opole, s. 181–185.
Zobacz w Google Scholar
Smułkowa E. 2000: Dwujęzyczność po białorusku: bilingwizm, dyglosja, czy coś innego?, [w:] E. Smułkowa, A. Engelking (red.), Język a tożsamość na pograniczu kultur, Prace Katedry Kultury Białoruskiej Uniwersytetu w Białymstoku, t. 1, Białystok, s. 90–100.
Zobacz w Google Scholar
Smułkowa E. 2016: Moje pogranicza w historii, języku i wspomnieniach, Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Tazbir J. 2011: Język polski a tożsamość narodowa, „Nauka”, nr 2, s. 7–16.
Zobacz w Google Scholar
Zgółka T. 1996: Warstwy świadomości językowej, [w:] E. Sękowska (red.), Świadomość językowa – kompetencja – dydaktyka, Materiały ogólnopolskiej konferencji „Z badań nad kompetencją i świadomością językową dzieci i młodzieży”, Warszawa 25–26 listopada 1994 r., Elipsa, Warszawa, s. 13–19.
Zobacz w Google Scholar