Słowa kluczowe
teorie składniowe
dydaktyka szkolna
Jak cytować
Abstrakt
The aim of the article is to discuss changes which should be introduced in teaching syntax at school. The author claims that a new description of syntax should be based both on the form and on the function of syntactic units. It is necessary to introduce a unit which is higher than the word and lower than the clause, i.e. the phrase. The following syntactic phenomena should be taught at school (apart from coordination and subordination): valency and syntactic accommodation. In the author’s opinion the distinction of parts of the clause should be analysed but their definitions should predominantly be based on formal criteria.
Bibliografia
Bobrowski I. 1995: Gramatyka opisowa języka polskiego. Zarys modelu generatywno-transformacyjnego, t. 1: Struktury wyjściowe, Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Jana Kochanowskiego, Kielce.
Zobacz w Google Scholar
Bobrowski I. 1998. Gramatyka opisowa języka polskiego. Zarys modelu generatywno-transformacyjnego, t. 2: Od struktur wyjściowych do tekstu, Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Jana Kochanowskiego, Kielce.
Zobacz w Google Scholar
Bobrowski I. 2005: Składniowy model polszczyzny, Lexis, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Chojak J., Zaron Z. 2008: O kłopotach z przydawką, Poradnik Językowy, z. 7, s. 81–92.
Zobacz w Google Scholar
Danielewiczowa M. 2010: Schematy składniowe — podstawowe kwestie metodologiczne, Poradnik Językowy, z. 3, s. 5–27.
Zobacz w Google Scholar
Dunaj B. 1994: Konstrukcje z czasownikami konotującymi orzecznik w polszczyźnie, Rocznik Naukowo-Dydaktyczny WSP w Krakowie, nr 168, Prace Językoznawcze VIII, red. M. Schabowska, s. 35–42.
Zobacz w Google Scholar
Dunaj B. 1999: Gramatyka uniwersytecka a gramatyka szkolna, [w:] Problemy edukacji lingwistycznej. Materiały z międzynarodowej konferencji naukowej 15–17 listopada 1996 w Katowicach, red. M.T. Michalewska, Uniwersytet Śląski, Katowice, s. 13–20.
Zobacz w Google Scholar
Dunaj B. 2012: Schematy zdaniowe w języku polskim, [w:] Mundus verbi in honorem Sophiae Cygal-Krupa, red. M. Pachowicz, K. Choińska, Wydawnictwa Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej, Tarnów, s. 93–104.
Zobacz w Google Scholar
Grochowski M. 2012: Główne kierunki badań syntaktycznych w Polsce w drugiej połowie XX wieku i na początku XXI wieku, [w:] Językoznawstwo w Polsce. Kierunki badań i perspektywy rozwoju, red. M. Grochowski, Polska Akademia Nauk, Komitet Językoznawstwa, Warszawa, s. 139–155.
Zobacz w Google Scholar
Grzegorczykowa R. 1996: Wykłady z polskiej składni, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Grzegorczykowa R., Laskowski R., Wróbel H. (red.). 1984: Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Jaworski M. 1995: Podręczna gramatyka języka polskiego, wyd. 6, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Jodłowski S. 1976: Podstawy polskiej składni, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Karolak S. 1984: Składnia wyrażeń predykatywnych, [w:] Gramatyka współczesnego języka polskiego. Składnia, red. Z. Topolińska, Instytut Języka Polskiego PAN, Warszawa, s. 11–211.
Zobacz w Google Scholar
Klemensiewicz Z. 1957 (1953): Zarys składni polskiej, wyd. 2, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Kuryłowicz J. 1971 (1948): Podstawowe struktury języka: grupa i zdanie, [w:] Problemy składni polskiej, red. A.M. Lewicki, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, s. 37–44.
Zobacz w Google Scholar
Labocha J., Tutak K. 2005: Podstawy analizy składniowej wypowiedzeń, Księgarnia Akademicka, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Nagórko A. 1996: Zarys gramatyki polskiej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Podracki J. 1996: Składnia, [w:] Nauka o języku dla polonistów, red. S. Dubisz, wyd. 2, Książka i Wiedza, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Podracki J. 1997: Składnia polska. Książka dla nauczycieli, studentów i uczniów, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Saloni Z., Świdziński M. 1998 (1981): Składnia współczesnego języka polskiego, wyd. 4 zmienione, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Strutyński J. 2000: Gramatyka polska, wyd. 4, Wydawnictwo Tomasz Strutyński, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Topolińska Z. 1984: Składnia grupy imiennej, [w:] Gramatyka współczesnego języka polskiego. Składnia, red. Z. Topolińska, Instytut Języka Polskiego PAN, Warszawa, s. 301–389.
Zobacz w Google Scholar
Topolińska Z. (red.) 1984: Gramatyka współczesnego języka polskiego. Składnia, Instytut Języka Polskiego PAN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Wróbel H. 2001, Gramatyka języka polskiego, Od Nowa, Kraków.
Zobacz w Google Scholar