Słowa kluczowe
zdarzenia mowne
akty mowy
komunikacja werbalna i niewerbalna
korpus multimedialny
Jak cytować
Abstrakt
W artykule przedstawiony został projekt badań nad pragmatyką zdarzeń mownych, prowadzonych w Katedrze Lingwistyki Formalnej Uniwersytetu Warszawskiego. Główny cel projektu to zbadanie różnego rodzaju zdarzeń komunikacyjnych, których konstytutywnym elementem jest czyjeś odezwanie się. W szczególności naszym przedmiotem zainteresowania są korelacje między zdarzeniami mownymi a możliwością ich relacjonowania przez użytkowników współczesnej polszczyzny. W celu zebrania materiału badawczego planujemy stworzyć multimedialny korpus zdarzeń komunikacyjnych. Będzie on zawierał fragmenty filmów, programów telewizyjnych, nagrań sesji Sejmu, reklam. Badania dostarczą nowych narzędzi dla lingwistów zajmujących się między innymi pragmatyką, semantyką oraz fonetyką.
Bibliografia
Antas J., Majewska M. 2006: W poszukiwaniu jednostki mowy. Metodologiczne refleksje w obliczu nowego rozumienia języka, [w:] W. Chłopicki (red.), Kognitywizm i komunikatywizm – dwa bieguny współczesnego językoznawstwa. Dyskusja przy okrągłym stole, „Język a Komunikacja” 9, Tertium, Kraków, s. 41–57.
Zobacz w Google Scholar
Austin J.L. 1993: Mówienie i poznawanie: rozprawy i wykłady filozoficzne, przeł. B. Chwedeńczuk, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Bachtin M. 1986: Estetyka twórczości słownej, przeł. E. Czaplejewicz, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Bachtin M. 1990: The dialogic imagination. Four essays, University of Texas Press, Austin.
Zobacz w Google Scholar
Bachtin M. 1997: W stronę filozofii czynu, przeł. B. Żyłko, słowo/obraz/terytoria, Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar
Bogusławski A. 1973: Właściwości pragmatyczne wyrażeń równoznacznych. Projekt opisu, „Pamiętnik Literacki” LXIV, s. 121–151.
Zobacz w Google Scholar
Bogusławski A. 1976: O zasadach rejestracji jednostek języka, „Poradnik Językowy”, nr 8, s. 356–364.
Zobacz w Google Scholar
Bogusławski A. 1977: Problems of the thematic-rhematic structure of sentences, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Bogusławski A. 1987: Obiekty leksykograficzne a jednostki języka, [w:] Z. Saloni (red.), Studia z polskiej leksykografii współczesnej, t. 2, Wydawnictwo Filii Uniwersytetu Warszawskiego, Białystok, s. 115–124.
Zobacz w Google Scholar
Bogusławski A. 2004: Remarks on quotative ‘saying’, „Studies in Polish Linguistics” 1, s. 29–45.
Zobacz w Google Scholar
Bogusławski A. 2005: Do teorii czasownika powiedzieć, „Polonica” XXIV, s. 113–129.
Zobacz w Google Scholar
Bogusławski A. 2007: A study in the linguistics-philosophy interface, BEL Studio, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Bogusławski A. 2008: Semantyka, pragmatyka. Leksykografa głos demarkacyjny, Takt, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Bogusławski A., Danielewiczowa M. 2005: Verba polona abscondita. Sonda słownikowa III, Elma Books, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Bojar B. 1978: Polskie czasowniki dotyczące procesów informacyjnych (Elementy metainformacji w tekstach języka naturalnego), [w:] J. Siatkowski (red.), Semantyka i składnia. Studia Językoznawcze: streszczenia prac doktorskich III, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Wydawnictwo PAN, Wrocław, s. 7–43.
Zobacz w Google Scholar
Danielewiczowa M. 1996: O znaczeniu zdań pytajnych w języku polskim: charakterystyka struktury tematyczno-rematycznej wypowiedzeń interrogatywnych, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Danielewiczowa M. 2014: Struktura i znaczenie eksklamatywów: na materiale współczesnej polszczyzny, Katedra Lingwistyki Formalnej Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Greń Z. 1994: Semantyka i składnia czasowników oznaczających akty mowy w języku polskim i czeskim, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Jarmołowicz E., Malisz Z., Karpiński M., Szczyszek M. 2007: Gesture, prosody and lexicon in task-oriented dialogues. Multimedia Corpus Recording and Labelling, [w:] A. Esposito, M. Faundez-Zanuy, E. Keller, M. Marinaro (red.), Verbal and nonverbal communication behaviours, Springer, Berlin–Heidelberg, s. 99–110.
Zobacz w Google Scholar
Juszczyk K. 2011: Multimodalny model mentalny znaczeń w instrukcyjnych aktach dialogowych, „Studia z Kognitywistyki i Filozofii Umysłu” 5 (1), s. 39–58.
Zobacz w Google Scholar
Karpiński M., Jarmołowicz-Nowikow E., Malisz Z. 2008: Aspects of gestural and prosodic structure of multimodal utterances in Polish task-oriented dialogues, [w:] G. Demenko, K. Jassem, S. Szpakowicz (red.), Speech and language technology, vol. 11, Polish Phonetic Association, Poznań, s. 113–122.
Zobacz w Google Scholar
Krejdlin G.E. 2004: Neverbalnaja semiotika: [jazyk tela i jestestvennyj jazyk], Novoje Literaturnoje Obozrenije, Moskva.
Zobacz w Google Scholar
Leech G.N. 1980: Explorations in semantics and pragmatics, John Benjamins, Amsterdam.
Zobacz w Google Scholar
Leech G.N. 1996: Principles of pragmatics, Longman, London–New York.
Zobacz w Google Scholar
Levinson S.C. 1981: The essential inadequacies of speech act models of dialogue, [w:] H. Parret, M. Sbisà, J. Verscheuren (red.), Possibilities and limitations of pragmatics. Proceedings of the Conference on Pragmatics, Urbino, 8–14 July 1979, John Benjamins, Amsterdam, s. 473–492.
Zobacz w Google Scholar
Levinson S.C. 1983: Pragmatics, Cambridge University Press, Cambridge.
Zobacz w Google Scholar
Przepiórkowski A., Bańko M., Górski R.L., Lewandowska-Tomaszczyk B. (red.) 2012: Narodowy Korpus Języka Polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Searle J.R. 1987: Czynności mowy. Rozważania z filozofii języka, przeł. B. Chwedeńczuk, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Wajszczuk J. 2005: O metatekście, Katedra Lingwistyki Formalnej Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Wajszczuk J. 2010: Functional class (so called “part of speech”) assignment as a kind of meaning-bound word syntactic information, „Cognitive Studies – Études Cognitives” 10, s. 15–33.
Zobacz w Google Scholar
Wierzbicka A. 1973: Akty mowy, [w:] M. Mayenowa (red.), Semiotyka i struktura tekstu, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, s. 201–219.
Zobacz w Google Scholar
Wierzbicka A. 1975: W poszukiwaniu tradycji. Idee semantyczne Leibniza, „Pamiętnik Literacki” LXVI, s. 109–126.
Zobacz w Google Scholar
Wierzbicka A. 1980: Lingua mentalis. The semantics of natural language, Academic Press, Sydney.
Zobacz w Google Scholar
Wierzbicka A. 1983: Genry mowy, [w:] T. Dobrzyńska, E. Janus (red.), Tekst i zdania. Zbiór studiów, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, s. 125–137.
Zobacz w Google Scholar
Wierzbicka A. 1987: English speech act verbs. A semantic dictionary, Academic Press, Sydney.
Zobacz w Google Scholar