Słowa kluczowe
wielojęzyczność
bilingwizm
język polski
mniejszości narodowe
mniejszości etniczne
imigranci
uchodźcy
Jak cytować
Abstrakt
W pierwszej części artykułu autor omówił zmiany w rozumieniu wielokulturowości, jakie zachodzą od ponad 20 lat w Polsce. Zmiany te można sprowadzić do stwierdzenia, że kultura polska zmienia się z kultury scentralizowanej, narodowej w kulturę wielocentryczną i zregionalizowaną. Wielokulturowość społeczeństwa polskiego istniała przez wiele wieków i stanowi trwały, ujawniany dziś element zbiorowej podświadomości. W rezultacie zjawisko wielokulturowości jest postrzegane jako motor procesu transformacji od pozornej jednorodności do wzmożonej różnorodności. W drugiej części artykułu zostały omówione zmiany edukacyjne w Polsce w zakresie nauczania języka polskiego dzieci mniejszości narodowych i etnicznych, imigrantów, repatriantów i uchodźców. Zmiany te zostały pokazane na tle procesu nauczania języka polskiego osób niepolskiego pochodzenia w ogóle oraz procesu certyfikacji znajomości języka polskiego, który ruszył w 2004 r., w roku wejścia Polski do Unii Europejskiej.
Bibliografia
Burszta W.J. 1997: Wielokulturowość. Pytania pierwsze, [w:] M. Kempny, A. Kapciak, S. Łodziński (red.), U progu wielokulturowości. Nowe oblicza społeczeństwa polskiego, Oficyna Naukowa, Warszawa, s. 23–31.
Zobacz w Google Scholar
Busiło S., Wiśniewska A. 2015: Moje dziecko w polskiej szkole. Podręcznik komunikacyjny do nauki języka polskiego jako obcego dla rodziców i opiekunów. Poziom A2/B1, Fundacja „Linguae Mundi”, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Czerniejewska I. 2013: Edukacja wielokulturowa. Działania podejmowane w Polsce, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
Zobacz w Google Scholar
Czykwin E., Misiejuk D. 2002: Dwujęzyczność i dwukulturowość w perspektywie psychopedagogicznej, Trans Humana, Białystok.
Zobacz w Google Scholar
Dubisz S., Sajkowska U. (red.) 2015: Język polski jako drugi kod komunikacyjny w Polsce, Fundacja „Linguae Mundi”, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Gębal P.E. 2013: Modele kształcenia nauczycieli języków obcych w Polsce i w Niemczech. W stronę glottodydaktyki porównawczej, Księgarnia Akademicka, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Głuszkowski M. 2011: Socjologiczne i psychologiczne uwarunkowania dwujęzyczności staroobrzędowców regionu suwalsko-augustowskiego, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
Zobacz w Google Scholar
Halik T., Nowicka E., Połeć W. 2006: Dziecko wietnamskie w polskiej szkole, Wydawnictwo ProLog, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Jędryka B.K. 2015a: Ja i mój świat. Program i pomoce do nauki języka polskiego jako obcego/drugiego dzieci w wieku przedszkolnym, cz. A i B, Fundacja Linguae Mundi, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Jędryka B.K. 2015b: Metodyka nauczania języka polskiego jako obcego/drugiego dzieci w wieku przedszkolnym, Fundacja „Linguae Mundi”, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Kempny M., Kapciak A., Łodziński S. (red.) 1997: U progu wielokulturowości. Nowe oblicza społeczeństwa polskiego, Oficyna Naukowa, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Kłoskowska A. 1996/2005: Kultury narodowe u korzeni, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Ku wielokulturowej szkole w Polsce. Pakiet edukacyjny z programem nauczania języka polskiego jako drugiego dla I, II i III etapu kształcenia 2010: Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Lipińska E. 2003: Język ojczysty, język obcy, język drugi. Wstęp do badań dwujęzyczności, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Miodunka W.T. 2011: Język polski w świecie – certyfikacja jego znajomości a globalizacja, „Język Polski” XCI, nr 4, s. 250–262.
Zobacz w Google Scholar
Miodunka W.T. 2015: Znajomość polszczyzny wśród cudzoziemców niepolskiego pochodzenia. O potrzebie i metodologii badań, „Poradnik Językowy”, z. 8, s. 45–60.
Zobacz w Google Scholar
Pawlic-Rafałowska E. (red.) 2010: Inny w polskiej szkole. Poradnik dla nauczycieli pracujących z uczniami cudzoziemskimi, Urząd m. st. Warszawy, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Smolicz J.J. 2005: Wielokulturowość, [w:] W. Kwaśniewicz (red.), Encyklopedia socjologii. Suplement, Oficyna Naukowa, Warszawa, s. 376–380.
Zobacz w Google Scholar
Szmeja M. 1997: Czy Ślązacy mogą się czuć Polakami?, [w:] M. Kempny, A. Kapciak, S. Łodziński (red.), U progu wielokulturowości. Nowe oblicza społeczeństwa polskiego, Oficyna Naukowa, Warszawa, s. 189–201.
Zobacz w Google Scholar
Szul R. 2003: Europa językowa, „Języki Obce w Szkole” XLVII, s. 5–26 (numer specjalny My w Europie).
Zobacz w Google Scholar
Weigl B., Maliszkiewicz B. (red.) 1998: Inni to także my. Mniejszości narodowe w Polsce, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar
Wiśniewska A. 2015: Moje dziecko w polskiej szkole. Rozmówki polsko-angielskie, Fundacja „Linguae Mundi”, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Wiśniewska A., Kokot A., Jasnos M., Busiło S. 2014: Chcę pracować w Polsce. Podręcznik do nauki specjalistycznego języka polskiego jako obcego. Poziom B1, Fundacja „Linguae Mundi”, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Wiśniewska A., Mijas A. 2014: Opiekuję się osobą starszą. Podręcznik do nauki specjalistycznego języka polskiego jako obcego. Poziom B1, Fundacja „Linguae Mundi”, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Wiśniewska A., Mijas A., Kokot A., Jasnos M. 2014: Wybieram gastronomię. Podręcznik do nauki specjalistycznego języka polskiego jako obcego. Poziom B1, Fundacja „Linguae Mundi”, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Wódz K., Wódz J., Łęcki K. 1997: Śląskie doświadczenia wielokulturowości, [w:] M. Kempny, A. Kapciak, S. Łodziński (red.), U progu wielokulturowości. Nowe oblicza społeczeństwa polskiego, Oficyna Naukowa, Warszawa, s. 172–188.
Zobacz w Google Scholar
Zechenter K. (red.) 2015: Po polsku na Wyspach. Poradnik dla rodziców dzieci dwujęzycznych.
Zobacz w Google Scholar