Polaryzacja stanowisk wobec pandemii i jej odzwierciedlenie w dyskursywnych strategiach nominacyjnych. Studium wyrażenia covidianin
Słowa kluczowe
covidianin
słowotwórstwo języka polskiego
strategie dyskursywne
dyskredytacja
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł dotyczy polaryzacji stanowisk w dyskursie o pandemii, odzwierciedlającej się w wykorzystaniu strategii nominacyjnych mających na celu dyskredytację ideowych przeciwników. Zgromadzony na potrzeby analizy materiał, zawierający użycia derywatu covidianin, pochodzi przede wszystkim z wypowiedzi internautów. Konteksty zostały wyekscerpowane za pomocą wyszukiwarki Monco PL oraz przeglądarki Google. Autorki opisują dwa stosowane przez nadawców sposoby wyzyskiwania struktury słowotwórczej covidianin na potrzeby dyskursywnego deprecjonowania ideowych oponentów: 1) osadzenie jej w kategoriach pojęciowych RELIGII, które służy budowaniu opozycji WIARY i ROZUMU; 2) przedstawianie przeciwników ideowych jako reprezentantów kategorii OBCYCH. W analizie wykorzystują podejście kognitywne, poszerzające opis formalno-semantyczny o treści pojęciowe leżące u podstaw nowo powstałej struktury i wyłaniających się z niej znaczeń oraz aparat krytycznej kognitywnej analizy dyskursu.
Bibliografia
Będkowska-Kopczyk A., Łaziński M. 2020: COVID-19 vocabulary in Slavic, [w:] M.L. Greenberg (red.), Encyclopedia of Slavic languages and linguistics online, Brill, https://brill.com/view/db/eslo.
Zobacz w Google Scholar
Chamizo P., Zawisławska M. 2006: Animal names used as insults and derogation in Polish and Spanish, „Philologia Hispalensis”, nr 20(2), s. 137–174.
Zobacz w Google Scholar
Chojnacka-Kuraś M., Falkowska M. 2021: Neologizm plandemia jako amalgamat formalny i pojęciowy na tle innych wyrażeń związanych z negowaniem pandemii koronawirusa, „Język Polski” CI, z. 3, s. 61–74.
Zobacz w Google Scholar
Cierpich-Kozieł A. 2020: Koronarzeczywistość – o nowych złożeniach z członem korona- w dobie pandemii, „Język Polski” C, z. 4, s. 102–117.
Zobacz w Google Scholar
Danielewiczowa M. 2002: Wiedza i niewiedza. Studium polskich czasowników epistemicznych, Katedra Lingwistyki Formalnej, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Danielewiczowa M. 2015: Spierać się, kłócić, być w konflikcie. Rozważania semantyczne, [w:] W. Bolecki, W. Soliński, M. Gorczyński (red.), Współczesne dyskursy konfliktu. Język – literatura – kultura, Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, Warszawa, s. 115–123.
Zobacz w Google Scholar
Duda B., Ficek E. 2021: Precz z maseczkami!? Semantyzacja ideologiczna wybranych słów z dyskursu okołopandemicznego związanego z Covid-19, „Tekst i Dyskurs – Text und Diskurs”, nr 15, s. 339–355.
Zobacz w Google Scholar
Greń Z. 2020: Pojęcie sekta na mentalnej mapie świata w społeczności wielowyznaniowej, „Prace Filologiczne”, t. 73, s. 613–628.
Zobacz w Google Scholar
Grzegorczykowa R., Puzynina J. 1979: Słowotwórstwo współczesnego języka polskiego. Rzeczowniki sufiksalne rodzime, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Hart C. 2014: Discourse, grammar and ideology. Functional and cognitive perspectives, Bloomsbury Publishing, London.
Zobacz w Google Scholar
Karwat M. 2007: O złośliwej dyskredytacji. Manipulowanie wizerunkiem przeciwnika, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Kłosińska K. 2004: Rola procesów nominacyjnych w tworzeniu opozycji „my”/„oni” w języku polityki po 1989 roku, [w:] P. Krzyżanowski, P. Nowak (red.), Manipulacja w języku, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, s. 115–122.
Zobacz w Google Scholar
Kłosińska K. 2016: Opozycja jako podstawowe tworzywo dyskursów politycznych, [w:] B. Witosz, K. Sujkowska-Sobisz, E. Ficek (red.), Dyskurs i jego odmiany, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, s. 113–120.
Zobacz w Google Scholar
Kocur H. 2021: Płaskoziemiec w języku polskim na tle angielskiego i serbskiego. Analiza modyfikacji semantycznych leksemu w wybranych odmianach języka, „Półrocznik Językoznawczy Tertium”, nr 6(1), s. 67–85.
Zobacz w Google Scholar
Kudra B. 2013: Grafosłowotwórstwo, [w:] E. Badyda, J. Maćkiewicz, E. Rogowska-Cybulska (red.), Słowotwórstwo w różnych odmianach języka. Materiały piątej konferencji językoznawczej poświęconej pamięci Profesora Bogusława Krei, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, s. 13–20.
Zobacz w Google Scholar
Kuligowska K. 2020: Język w czasach zarazy. O wpływie pandemii na system leksykalny języka polskiego i rosyjskiego, „Acta Polono-Ruthenica” XXV, nr 3, s. 109–125.
Zobacz w Google Scholar
Matyjaszczyk-Łoboda O. 2021: Opis jednostki leksykalnej covidianin, „Oblicza Komunikacji”, t. 13, s. 99–114.
Zobacz w Google Scholar
Święcicka M. 2006: Strach w języku młodzieży studenckiej, [w:] K. Wojtczuk, V. Machnicka (red.), Wokół językowej funkcji emocjonalnej. Fakty dawne i współczesne, Wydawnictwo Akademii Podlaskiej, Siedlce, s. 299–311.
Zobacz w Google Scholar
Tokarski R. 1991: Wartościowanie człowieka w metaforach językowych, „Pamiętnik Literacki” LXXXII, z. 1, s. 144–157.
Zobacz w Google Scholar
Waszakowa K. 2017a: Composita kontaminacyjne jako rezultaty procesów analogii i anomalii, [w:] P. Łozowski, A. Głaz (red.), Route 66. From deep structures to surface meaning. A festschrift for Henryk Kardela on his 66th birthday, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, s. 93–109.
Zobacz w Google Scholar
Waszakowa K. 2017b: Kognitywno-komunikacyjne aspekty słowotwórstwa. Wybrane zagadnienia opisu derywacji w języku polskim, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Włoskowicz W. 2020: Koronawirus jako problem językoznawstwa polonistycznego, „Poradnik Językowy”, nr 7–8, s. 98–111.
Zobacz w Google Scholar
WSJP PAN: Wielki słownik języka polskiego PAN, red. P. Żmigrodzki (www.wsjp.pl).
Zobacz w Google Scholar