Formacje z sufiksem -icha/-ycha w wypowiedziach internautów
Słowa kluczowe
leksyka ekspresywna
sufiks -icha/-ycha
Internet
polszczyzna potoczna
gwary polskie
Jak cytować
Abstrakt
Przedmiotem artykułu jest zjawisko występowania w polszczyźnie potocznej nowego typu formacji słowotwórczych, utworzonych z wykorzystaniem sufiksu -icha/-ycha, np. bystrzycha, teścicha, wronicha. Licznych przykładów takich formacji dostarcza język Internetu. Materiał, będący podstawą analizy, stanowi ponad 180 derywatów reprezentujących kilka kategorii słowotwórczych, m.in. nazwy ekspresywne i augmentatywne, nazwy nosicieli cech, nazwy żeńskie. Obecność formacji z tym przyrostkiem w języku potocznym może być rezultatem oddziaływania gwar ludowych.
Bibliografia
Bąk S. 1968: Gwara okolic Kramska w powiecie konińskim (Zarys fonetyki i słowotwórstwa), Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar
Burkacka I. 2007: Ucięcia w procesie sufiksacji, „LingVaria” II, nr 2, s. 55–66.
Zobacz w Google Scholar
Cyran W. 1960: Gwary polskie w okolicach Siedlec, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Łódź.
Zobacz w Google Scholar
Cyran W. 1977: Tendencje słowotwórcze w gwarach polskich, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Łódź.
Zobacz w Google Scholar
Ćwik W. 1909: Badania stylometryczne nad językiem Juliusza Słowackiego, [w:] Księga pamiątkowa ku uczczeniu setnej rocznicy urodzin Juliusza Słowackiego, t. 2, Staraniem i nakł. Komitetu Obchodu Setnej Rocznicy Urodzin Juliusza Słowackiego, Lwów, s. 1–103 (online: http://kpbc.ukw.edu.pl/dlibra/plain-content?id=91830, dostęp: 25 stycznia 2019).
Zobacz w Google Scholar
Dunaj B. 1994: Kategoria oficjalności, [w:] Z. Kurzowa, W. Śliwiński (red.), Współczesna polszczyzna mówiona w odmianie opracowanej (oficjalnej), Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, Kraków, s. 23–31.
Zobacz w Google Scholar
Gaertner H. 1934: Gramatyka współczesnego języka polskiego, cz. 3, t. 1: Słowotwórstwo, Książnica–Atlas, Lwów–Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Grabias S. 1980: O ekspresywności języka. Ekspresja a słowotwórstwo, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Zobacz w Google Scholar
Grzegorczykowa R. 1981: Zarys słowotwórstwa polskiego. Słowotwórstwo opisowe, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Grzegorczykowa R., Puzynina J. 1979: Słowotwórstwo współczesnego języka polskiego. Rzeczowniki sufiksalne rodzime, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Indeks 1991: Indeks a tergo do Słownika gwar kaszubskich Bernarda Sychty, oprac. B. Rocławski, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław 1991.
Zobacz w Google Scholar
Kleszczowa K. (red.) 1996: Słowotwórstwo języka doby staropolskiej. Przegląd formacji rzeczownikowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Zobacz w Google Scholar
Kowalska A. 1993: Mazowiecko-podlaskie zasięgi sufiksu -icha w nazwach pospolitych i własnych, [w:] S. Warchoł (red.), Systemy onomastyczne w słowiańskich gwarach mieszanych i przejściowych, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, s. 201–218.
Zobacz w Google Scholar
Kucharzyk R. 2017: Użycie nazwisk żeńskich z sufiksem -icha/-ycha jako przykład dialektyzacji antroponimów (na przykładzie nazwisk kobiet ze świata polityki), „Onomastica” LXI, nr 2, s. 277–287.
Zobacz w Google Scholar
Marciniak-Firadza R. 2013: Nazwy osobowych wykonawców czynności w gwarach małopolsko-mazowieckiego pogranicza językowego, cz. 1: Studium słowotwórczo-leksykalne, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Zobacz w Google Scholar
Moszyński L. 1958: Szkic monograficzny gwary wsi Rudy powiat Puławy, „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej”, nr 3, s. 7–60.
Zobacz w Google Scholar
Papierkowski S.K. 1962: Słowotwórcze neologizmy Bolesława Leśmiana, „Pamiętnik Literacki”, t. 53, z. 1, s. 143–180.
Zobacz w Google Scholar
Reichan J. (red.) 1999: Indeks alfabetyczny wyrazów z kartoteki „Słownika gwar polskich”, Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Rejter A. 2006: Leksyka ekspresywna w historii języka polskiego. Kulturowo-komunikacyjne konteksty potoczności, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Zobacz w Google Scholar
SGP PAN: Słownik gwar polskich, t. 1–10, t. 1 – red. M. Karaś, J. Reichan, t. 2–5 – red. J. Reichan, S. Urbańczyk, t. 6 – red. J. Okoniowa, J. Reichan, t. 7–8 – red. J. Okoniowa, J. Reichan, B. Grabka, t. 9 – red. J. Okoniowa, J. Reichan, B. Grabka, R. Kucharzyk, t. 10 – red. B. Grabka, R. Kucharzyk, t. 1–3, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, t. 4–10, Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk, Kraków 1977–2018.
Zobacz w Google Scholar
Sierociuk J. 1999: Formanty wschodniopolskie w gwarach Wielkopolski?, [w:] Z. Krążyńska, Z. Zagórski (red.), Poznańskie Spotkania Językoznawcze, t. 5, cz. 2, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań, s. 73–79.
Zobacz w Google Scholar
SJPDor: Słownik języka polskiego, red. W. Doroszewski, t. 1–11, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1958–1969.
Zobacz w Google Scholar
Sławski F. (red.) 1974: Słownik prasłowiański, t. 1, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar
Smoczyński P. 1963: Słowiańskie imiona pospolite i własne z podstawowym -ch- w części sufiksalnej, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Łódź.
Zobacz w Google Scholar
Warchoł S. 1973: O ekspresywnej funkcji formantów tworzących nazwiska synów, córek i żon w gwarach ziemi stężyckiej, „Rozprawy Komisji Językowej Łódzkiego Towarzystwa Naukowego”, t. 19, s. 161–173.
Zobacz w Google Scholar
Wojtyła-Świerzowska M. 1974: Prasłowiańskie nomen agentis, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar
Zaręba A. 1983: Formy nazwisk żon i dzieci w dialektach języka polskiego, [w:] A. Zaręba, Pisma polonistyczne i slawistyczne, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa–Kraków, s. 500–569 [przedruk z „Onomastica” XI, 1966, s. 320–344; XII, 1967, s. 232–275].
Zobacz w Google Scholar