Czy nazwy żeńskie typu architektka, chirurżka i adiunktka są trudne do wymówienia? Badanie empiryczne
PDF

Słowa kluczowe

wymowa feminatywów
ograniczenia w tworzeniu nazw żeńskich
grupy spółgłoskowe

Jak cytować

Szpyra-Kozłowska, J., & Laidler, K. (2022). Czy nazwy żeńskie typu architektka, chirurżka i adiunktka są trudne do wymówienia? Badanie empiryczne. Język Polski, 102(4), 37–54. https://doi.org/10.31286/JP.00137

Abstrakt

Artykuł relacjonuje badanie empiryczne, którego celem jest weryfikacja często wysuwanego twierdzenia o ograniczeniu tworzenia nazw żeńskich przez grupy spółgłoskowe na styku męskiej podstawy i przyrostka -ka. Wykazujemy, że spośród 20 nazw użytych w eksperymencie tylko adiunktka okazała się trudna do wymówienia, a pozostałe, takie jak architektka czy chirurżka, były raczej łatwe lub bardzo łatwe.

https://doi.org/10.31286/JP.00137
PDF

Bibliografia

Bargiełówna M. 1950: Grupy fonemów spółgłoskowych współczesnej polszczyzny kulturalnej, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” X, s. 1–25.
Zobacz w Google Scholar

Buttler D., Kurkowska H., Satkiewicz H. 1971: Kultura języka polskiego. Zagadnienia poprawności gramatycznej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Doroszewski W. 1948: Rozmowy o języku, Radiowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Doroszewski W. 1962–1979: O kulturę słowa, „Poradnik Językowy”, t. 1–3.
Zobacz w Google Scholar

Dunaj B. 1985: Grupy spółgłoskowe współczesnej polszczyzny mówionej (w języku mieszkańców Krakowa), „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Językoznawcze”, nr 85 , Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa–Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Grochowska M., Wierzbicka A. 2015: Produktywne typy słowotwórstwa nazw żeńskich we współczesnej polszczyźnie, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica”, nr 49, s. 45–55.
Zobacz w Google Scholar

Grzegorczykowa R., Puzynina J. 1979: Słowotwórstwo współczesnego języka polskiego, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Hołojda K., Krysiak P., Małocha-Krupa A., Śleziak M. 2015: Słownik nazw żeńskich polszczyzny, red. A. Małocha-Krupa, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar

Jadacka H. 2005: Kultura języka polskiego. Fleksja, słowotwórstwo, składnia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Jaskuła K., Szpyra-Kozłowska J. 2020: Wychódźc, Pcim i Rzgów. Grupy spółgłoskowe w nazwach miejscowości w świetle fonotaktyki polskiej, „Język Polski” C, z. 3, s. 43–57.
Zobacz w Google Scholar

Kaproń-Charzyńska I. 2006: Żeńskie neologizmy osobowe z formantem -ka we współczesnej polszczyźnie, „Język Polski” LXXXVI, z. 4, s. 260–270.
Zobacz w Google Scholar

Klemensiewicz Z. 1957: Tytuły i nazwy zawodowe kobiet w świetle teorii i praktyki, „Język Polski” XXXVII, z. 2, s. 101–119.
Zobacz w Google Scholar

Kreja B. 1964: Słowotwórstwo nazw żeńskich we współczesnym języku polskim, „Język Polski” XLIV, s. 129–140.
Zobacz w Google Scholar

Kubiszyn-Mędrala Z. 2007: Żeńskie nazwy tytułów i zawodów w słownikach współczesnego języka polskiego, „LingVaria”, nr 1(3), s. 31–40.
Zobacz w Google Scholar

Łaziński M. 2006: O panach i paniach. Polskie rzeczowniki tytularne i ich asymetria rodzajowo-płciowa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Małocha-Krupa A. 2018: Feminatywum w uwikłaniach językowo-kulturowych, Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar

Rochoń M. 2000: Optimality in complexity. The case of Polish consonant clusters, Mouton de Gruyter, Berlin.
Zobacz w Google Scholar

Szpyra-Kozłowska J. 2002: Wprowadzenie do współczesnej fonologii, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Zobacz w Google Scholar

Szpyra-Kozłowska J. 2019: Premiera, premierka czy pani premier? Nowe formy żeńskie oraz ograniczenia w ich tworzeniu – badanie ankietowe, „Język Polski” XCIX, z. 2, s. 22–45.
Zobacz w Google Scholar

Szpyra-Kozłowska J. 2021a: Nianiek, ministra i japonki. Eseje o języku i płci, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Szpyra-Kozłowska J. 2021b: Rektorka, dziekana, kanclerka. Męskie i żeńskie nazwy kobiet zatrudnionych na stanowiskach uniwersyteckich w świetle badania ankietowego, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica”, nr 55, s. 37–55.
Zobacz w Google Scholar

Szymanek B. 2012: Sequences of three plosives in Polish (notes on a footnote), [w:] E. Cyran, H. Kardela, B. Szymanek (red.), Sound structure and sense. Studies in memory of Edmund Gussmann, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin, s. 751–760.
Zobacz w Google Scholar

Ułaszyn H. 1956: Ze studiów nad grupami spółgłoskowymi w języku polskim, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar

Woźniak E. 2020: Przełomowe dwudziestolecie. Lata 1918–1939 w dziejach języka polskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Zobacz w Google Scholar

Zydorowicz P., Orzechowska P., Jankowski M., Dziubalska-Kołaczyk K., Wierzchoń P., Pietrala D. 2016: Phonotactics and morphonotactics of Polish and English. Theory, description, tools and applications, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań.
Zobacz w Google Scholar

Skip to content