Za pomocą jakich terminów opisywać złożenia afiksoidalne? Propozycja całościowego systemu terminologicznego
PDF

Słowa kluczowe

słowotwórstwo
złożenia afiksoidalne
afiksoidy
człony związane
terminologia

Jak cytować

Rybarski, M. (2024). Za pomocą jakich terminów opisywać złożenia afiksoidalne? Propozycja całościowego systemu terminologicznego. Język Polski, 104(3), 88–104. https://doi.org/10.31286/JP.00980

Abstrakt

Celem artykułu jest zaprezentowanie propozycji całościowej terminologii opisującej pod różnymi względami złożenia afiksoidalne we współczesnym języku polskim. Na początku autor przedstawia i komentuje definicję afiksoidu i jego różnych rodzajów ze względu na pozycję i pochodzenie. Następnie definiuje leksemy oznaczające relacje między złożeniami afiksoidalnymi i ich członami. Potem określa sens wyrazów oznaczających różne grupy złożeń afiksoidalnych wyróżnione ze względu na typ relacji między konstrukcją i bazą, rodzaj formantu oraz liczbę członów i afiksoidów. Na końcu podaje definicje terminów wskazujących na ciągi fonemów zbieżne formalnie z afiksoidami i stanowiące nałożenie różnych części złożeń z afiksoidami, a także oznaczające procesy tworzenia złożeń afiksoidalnych.

https://doi.org/10.31286/JP.00980
PDF

Bibliografia

Algeo J. (red) 1991: Fifty years „Amond the New Words”. Dictionary of neologisms, Cambridge University Press, New York.
Zobacz w Google Scholar

Bańko M. 2002: Wykłady z polskiej fleksji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Bartmiński J. 2000: Pasywne i aktywne paneuropeizmy we współczesnym języku polskim, [w:] J. Mazur (red.), Słownictwo współczesnej polszczyzny w okresie przemian, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, s. 109–116.
Zobacz w Google Scholar

Bauer L. 1983: English word formation, Cambridge University Press, Cambridge.
Zobacz w Google Scholar

Bogusławski A. 1976: O zasadach rejestracji jednostek języka, „Poradnik Językowy”, z. 8, s. 356–364.
Zobacz w Google Scholar

Bogusławki A. 2023: Metodologia lingwistyki. Zarys, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Bralczyk J., Majkowska G. 2000: Język mediów – perspektywa aksjologiczana, [w:] J. Bralczyk, K. Mosiołek-Kłosińska (red.), Język w mediach masowych, Upowszechnianie Nauki – Oświata „UN-O”, Warszawa, s. 43–50.
Zobacz w Google Scholar

Buzássyová K. 2002: Kombinatorika významových konštituentov v kompozitáach, [w:] S. Mengel (red.), Slavische Wortbildung: Semantik und Kombinatorik, Lit, Münster–London–Hamburg, s. 181–192.
Zobacz w Google Scholar

Danielewiczowa M. 2018: Terminomania i terminofobia we współczesnej lingwistyce, [w:] T. Mika, D. Rojszczak-Robińska, O. Ziółkowska (red.), Terminy w językoznawstwie synchronicznym i diachronicznym, Rys, Poznań, s. 11–30.
Zobacz w Google Scholar

Dunaj B. 2000: Nowe słownictwo w leksykografii, [w:] J. Mazur (red.), Słownictwo współczesnej polszczyzny w okresie przemian, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, s. 33–38.
Zobacz w Google Scholar

Grochowski M. 1982: Zarys leksykologii i leksykografii (zagadnienia synchroniczne), Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń.
Zobacz w Google Scholar

Grzegorczykowa R. 2007: Wstęp do językoznawstwa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Grzegorczykowa R., Puzynina J. 1999: Rzeczownik, [w:] R. Grzegorczykowa, R. Laskowski, H. Wróbel (red.), Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 389–468.
Zobacz w Google Scholar

Gutschmidt K. 2003: Tipologichni tendentsii, [w:] I. Ohnheiser (red.), Komparacja systemów i funkcjonowania współczesnych języków słowiańskich. 1. Słowotwórstwo / Nominacja, Uniwersytet Opolski, Opole, s. 341–355.
Zobacz w Google Scholar

Hacken ten P. 2012: Neoclassical word formation in English and the organization of the lexicon, [w:] Z. Garviilidou, A. Efthymiou, E. Thomadaki, P. Kambakis-Vougiouklis (red.), Selected Papers of the 10th International Conference of Greek Linguistics, Democritus University of Trace, Komotini, s. 1090–1099.
Zobacz w Google Scholar

Horecký J. 1987: Neologizačné procesy v súčasnej spisovnej slovenčine, „Studia Academica Slovaca”, nr 16, s. 139–149.
Zobacz w Google Scholar

Iacobini C., Giuliani A. 2010: A multidimensional approach to the classification of combining forms, „Italian Journal of Linguistics”, nr 2, s. 287–316.
Zobacz w Google Scholar

Inčiuraitė-Noreikienė L. 2013: On the question of neoclassical compounds in Lithuanian, „Verbum”, nr 4, s. 60–69.
Zobacz w Google Scholar

Jadacka H. 2001: System słowotwórczy polszczyzny (1945–2000), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Jadacka H. 2002: Zapożyczenia, [w:] A. Markowski (red.), Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 1773–1775.
Zobacz w Google Scholar

Kaproń-Charzyńska I. 2004: Prefiksy, sufiksy, prefiksoidy, sufiksoidy czy człony związane?, „Język Polski” LXXXIV, z. 1, s. 16–28.
Zobacz w Google Scholar

Kaproń-Charzyńska I. 2005: Derywacja ujemna w języku polskim. Rzeczowniki i przymiotniki, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń.
Zobacz w Google Scholar

Kastovsky D. 2009: Astronaut, astrology, astrophysics: about combining forms, classical compounds and affixoids, [w:] R. Mcconchie, A. Honkapohja, J. Tyrkkö (red.), Selected Proceedings of the 2008 Symposium on New Approaches in English Historical Lexis (HEL-LEX 2), Cascadilla Proceedings Projects, Sommerville, s. 1–13.
Zobacz w Google Scholar

Kolbusz-Buda J. 2014: Peripheral categories in Polish compouding, [w:] K. Kozak, J. Kolbusz-Buda (red.), Novel approaches in language, literature and culture studies. Forum for contemporary issues in language and literature, t. 1, Wydawnictwo Instytutu Kultury Regionalnej i Badań Literackich im. Franciszka Karpińskiego, Siedlce, s. 189–213.
Zobacz w Google Scholar

Kowalik K. 1999: Morfotaktyka, [w:] R. Grzegorczykowa, R. Laskowski, H. Wróbel (red.), Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 585–618.
Zobacz w Google Scholar

Kowalik K. 2002: Euro i „europeizacja” polskiego słownictwa, „Język Polski” LXXXII, z. 2, s. 81–86.
Zobacz w Google Scholar

Laskowski R. 1999: Zagadnienia ogólne morfologii, [w:] R. Grzegorczykowa, R. Laskowski, H. Wróbel (red.), Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 27–86.
Zobacz w Google Scholar

Markowski A. 2000: Jawne i ukryte nowsze zapożyczenia leksykalne w mediach, [w:] J. Bralczyk, K. Mosiołek-Kłosińska (red.), Język w mediach masowych, Upowszechnianie Nauki – Oświata „UN-O”, Warszawa, s. 96–111.
Zobacz w Google Scholar

Martincová O., Savický N. 1987: Hybrydní slova a některé obecne otázky neologie, „Slovo a slovesnost”, nr 48, s. 124–139.
Zobacz w Google Scholar

Mieczkowska H. 2002: Nowe techniki derywacyjne w języku polskim i słowackim, [w:] J. Rusek, W. Boryś, L. Bednarczuk (red.), Dzieje Słowian w świetle leksyki. Pamięci Profesora Franciszka Sławskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, s. 291–299.
Zobacz w Google Scholar

Mycawka M. 2000: Derywaty z mega- we współczesnej polszczyźnie, „Język Polski” LXXX, z. 1/2, s. 15–22.
Zobacz w Google Scholar

Mycawka M. 2001: Produktywne formanty słowotwórcze we współczesnej polszczyźnie (wybrane zagadnienia), [w:] K. Michalewski (red.), Współczesna leksyka, cz. 2, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 16–23.
Zobacz w Google Scholar

Nowak T., Polański E. 2011: Najnowszy podręcznik gramatyki języka polskiego, Petrus, Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Ochmann D. 2002: Między dezintegracją a analogią. O pewnym typie złożeń współczesnej polszczyzny, „Język Polski” LXXXII, z. 5, s. 322–329.
Zobacz w Google Scholar

Ochmann D. 2004: Nowe wyrazy złożone o podstawie zdezintegrowanej w języku polskim, Księgarnia Akademicka, Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Ochmann D. 2010: Współczesne polskie composita. Próba typologii, [w:] R. Przybylska, J. Kąś, K. Sikora (red.), Symbolae grammaticae in honorem Boguslai Dunaj, Księgarnia Akademicka, Kraków, s. 427–436.
Zobacz w Google Scholar

Ożóg K. 1999: Polszczyzna przełomu XX i XXI wieku, [w:] B. Greszczuk (red.), Język. Teoria – dydaktyka. Materiały 21. konferencji językoznawczej zorganizowanej w Trzcinicy k. Jasła w dniach 27–29 maja 1998 roku, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Rzeszowie, Rzeszów, s. 11–20.
Zobacz w Google Scholar

Pstyga A. 1994: Nowe słownictwo rosyjskie. Struktura formalna i semantyczna rzeczownika, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar

Ryzza-Woźniak A. 1999: O powszechnej euromanii, czyli o funkcjonowaniu cząstki euro- we współczesnej polszczyźnie, [w:] B. Greszczuk (red.), Język – teoria – dydaktyka, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Rzeszowie, Rzeszów, s. 173–179.
Zobacz w Google Scholar

Ryzza-Woźniak A. 2000: Wpływ Unii Europejskiej na polszczyznę końca XX wieku, [w:] G. Szpila (red.), Zbiór referatów z konferencji Język trzeciego tysiąclecia, Kraków, 2–4 marca 2000, Krakowskie Towarzystwo Popularyzowania Wiedzy o Komunikacji Językowej „Tertium”, Kraków, s. 311–317.
Zobacz w Google Scholar

Satkiewicz H. 1971: Słowotwórstwo, [w:] D. Buttler, H. Kurkowska, H. Satkiewicz, Kultura języka polskiego. Zagadnienia poprawności gramatycznej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Satkiewicz H. 1994a: Typy zmian w zasobie leksykalnym współczesnej polszczyzny, [w:] K. Handke, H. Dalewska-Greń (red.), Polszczyzna a/i Polacy u schyłku XX wieku. Zbiór studiów, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa, s. 123–127.
Zobacz w Google Scholar

Satkiewicz H. 1994b: Zmiany w zasobie leksykalnym najnowszej polszczyzny, [w:] E. Wrocławska (red.), Uwarunkowania i przyczyny zmian językowych, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa, s. 143–147.
Zobacz w Google Scholar

Scalise S. 1986: Generative morphology, Foris, Dordrecht.
Zobacz w Google Scholar

Selkirk E. 1982: The syntax of words, MIT Press, Cambridge.
Zobacz w Google Scholar

SJPDor: Słownik języka polskiego, red. W. Doroszewski, t. 1–11, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1958–1969.
Zobacz w Google Scholar

Szubert A. 2022: Affixoid oder Semistamm? Beitrag zur Diskussion über den Affixoidbegriff anhand dänischer Beispiele, „Prace Językoznawcze” XXIV, s. 189–203.
Zobacz w Google Scholar

Vojteková M. 2022: Semikompozitá a kvázikompozitá so somatickými bázoidmi v iniciálovej pozícii (na materiáli slovenčiny, poľštiny a češtiny), „Bohemistyka”, nr 1, s. 73–108.
Zobacz w Google Scholar

Warren B. 1990: The importance of combining forms, [w:] W. Dressler, H. Luschützky, O. Pfeiffer, J. Rennison (red.), Contemporary morphology, Walter de Gruyter, Berlin–New York, s. 111–132.
Zobacz w Google Scholar

Waszakowa K. 2001a: Różnorodność i intensywność procesów przejmowania elementów obcych w słowotwórstwie współczesnej polszczyzny, „Poradnik Językowy”, z. 6, s. 2–14.
Zobacz w Google Scholar

Waszakowa K. 2001b: System słowotwórczy, [w:] S. Gajda (red.), Najnowsze dzieje języków słowiańskich. Język polski, Uniwersytet Opolski, Opole, s. 88–107.
Zobacz w Google Scholar

Waszakowa K. 2002: Współczesne słowotwórstwo polskie i czeskie wobec ekspansji zapożyczeń, „Poradnik Językowy”, z. 8, s. 8–15.
Zobacz w Google Scholar

Waszakowa K. 2003: Przejawy tendencji do internacjonalizacji w systemach słowotwórczych języków zachodniosłowiańskich, [w:] I. Ohnheiser (red.), Komparacja systemów i funkcjonowania współczesnych języków słowiańskich. 1. Słowotwórstwo / Nominacja, Uniwersytet Opolski, Opole, s. 78–102.
Zobacz w Google Scholar

Waszakowa K. 2005: Przejawy internacjonalizacji w słowotwórstwie współczesnej polszczyzny, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

WSJP PAN: Wielki słownik języka polskiego PAN, red. P. Żmigrodzki (online: www.wsjp.pl, dostęp: 1 grudnia 2023 – 16 stycznia 2024).
Zobacz w Google Scholar

Ziemska J., Jermakowa O., Rudnik-Karwatowa Z. 1999: Tendencje rozwojowe w słowotwórstwie języka polskiego i rosyjskiego końca XX stulecia, „Slavia”, nr 1, s. 9–18.
Zobacz w Google Scholar

Skip to content