Słowa kluczowe
ogłoszenie drobne
odwołanie obelgi
Jak cytować
Abstrakt
Przedmiotem artykułu jest charakterystyka gatunkowa pewnego typu ogłoszeń drobnych zamieszczanych w Przewodniku Katolickim z lat 30. XX wieku (najstarszym tygodniku katolickim w Polsce). Analizie poddano blisko 100 anonsów będących aktem odwołania obelgi. W opisie uwzględniono intencje nadawcy tekstu (intencję rozpowszechnienia informacji oraz ujawniającą się w zdecydowanej większości wypowiedzi intencję sprawczą), układ komunikacyjny (nadawca bezpośredni, nadawca pośredni, odbiorca zamierzony, odbiorca potencjalny), strukturę ogłoszeń (jednosegmentowy korpus z wyróżnionym graficznie składnikiem incipitowym, obejmujący jeden lub kilka aktów mowy, w tym – najczęściej – akt odwołania obelgi) oraz zjawiska językowe.
Bibliografia
Borejszo M., Zgółkowa H. 1982: Ogłoszenie jako specyficzna forma komunikatu językowego, Zeszyty Naukowe WSP w Szczecinie, nr 38, s. 45–63.
Zobacz w Google Scholar
Brown P., Levinson S.C. 1987: Politeness. Some Universals in Language Usage, Cambridge University Press, Cambridge.
Zobacz w Google Scholar
Chomik D. 2002: O pewnym „mało ważnym” tekście prasowym, [w:] Tekst w mediach, red. K. Michalewski, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 185–189.
Zobacz w Google Scholar
Chomik D. 2008: Kilka uwag na temat perswazyjności ogłoszeń drobnych, [w:] Język w marketingu, red. K. Michalewski, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 124–133.
Zobacz w Google Scholar
Czarnecka K. 2002: Pójdź za mną, czyli o pewnym typie ogłoszeń w prasie religijnej, [w:] Tekst w mediach, red. K. Michalewski, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 190–197.
Zobacz w Google Scholar
Gajda S. 2001: Gatunkowe wzorce wypowiedzi, [w:] Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, s. 255–268.
Zobacz w Google Scholar
Goffman E. 1981: Człowiek w teatrze życia codziennego, przeł. H. i P. Śpiewakowie, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Grice H.P. 1980: Logika a konwersacja, [w:] Język w świetle nauki, red. B. Stanosz, Czytelnik, Warszawa, s. 91–114.
Zobacz w Google Scholar
Grzegorczykowa R. 1991: Obelga jako akt mowy, Poradnik Językowy, z. 5–6, s. 193–200.
Zobacz w Google Scholar
Huszcza R. 2006: Honoryfikatywność. Gramatyka. Pragmatyka. Typologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Kamińska-Szmaj I. 2007: Agresja językowa w życiu publicznym. Leksykon inwektyw politycznych 1918–2000, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar
Kurta H. 1969: Reklama prasowa. Wybrane zagadnienia, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Lizak J. 2001: Ogłoszenia w prasie katolickiej — zagadnienia aksjologii i perswazji, [w:] Idee chrześcijańskie w życiu Europejczyka. Język. Piśmiennictwo. Sztuki plastyczne. Obyczaje. Materiały z konferencji 15–17 maja 2000 r., cz. 2, red. A. Ceglińska, Z. Staszewska, Wydawnictwo Archidiecezjalne Łódzkie, Łódź, s. 143–153.
Zobacz w Google Scholar
Marcjanik M. 1997: Polska grzeczność językowa, Wydawnictwo WSP im. Jana Kochanowskiego, Kielce.
Zobacz w Google Scholar
Oronowicz-Kida E. 2007: Podziękowanie Bogu i świętym orędownikom jako akt mowy (na podstawie podziękowań zamieszczonych w „Rycerzu Niepokalanej”), [w:] Język religijny dawniej i dziś III. Materiały z konferencji Poznań 24–26 kwietnia 2006, red. P. Bortkiewicz, S. Mikołajczak, M. Rybka, Wydawnictwo Poznańskie Studia Polonistyczne, Poznań, s. 391–398.
Zobacz w Google Scholar
Pisarek W. (red.) 2006: Słownik terminologii medialnej, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Sarnowski M. 1999: Przestrzeń komunikacji negatywnej w języku polskim i rosyjskim. Kłótnia jako specyficzna sytuacja komunikacji werbalnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar
Schabowska M. 1990: Słownictwo reklam i anonsów prasowych zamieszczonych w „Czasie” (1890–1895), Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Wiatrowski P. 2010: Morfologiczne i leksykalne wykładniki negatywnych emocji w „Przewodniku Katolickim” z lat 1895–2005, Wydawnictwo Rys, Poznań.
Zobacz w Google Scholar
Wierzbicka A. 1983: Genry mowy, [w:] Tekst i zdanie. Zbiór studiów, red. T. Dobrzyńska, E. Janus, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, s. 125–137.
Zobacz w Google Scholar
Wiśniewska A. 1998: Genologiczna charakterystyka ogłoszenia prasowego, Rozprawy Komisji Językowej Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego, t. 24, s. 75–81.
Zobacz w Google Scholar
Wojtak M. 1990: Z problematyki opisu stylu tekstów użytkowych na podstawie analizy ogłoszeń matrymonialnych, Poradnik Językowy, z. 2, s. 79–87.
Zobacz w Google Scholar
Wojtczuk K. 1996: Właściwości stylu ogłoszeń prasowych jako gatunku tekstów, Poradnik Językowy, z. 5–6, s. 23–40.
Zobacz w Google Scholar
Wołk M. 2007: Ogłoszenie jako akt mowy. Studium z semantyki i składni, Wydawnictwo Naukowe Grado, Toruń.
Zobacz w Google Scholar
Zgółkowie H. i T. 2000: Świat wartości w leksyce ogłoszeń towarzyskich i matrymonialnych, [w:] Język a Kultura, t. 13: Językowy obraz świata i kultura, red. A. Dąbrowska, J. Anusiewicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, s. 327–332.
Zobacz w Google Scholar