Słowa kluczowe
deminutywa
język familijny
nazwy pokrewieństwa
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł podejmuje próbę przedstawienia dawnych i współczesnych sposobów zwracania się do matki. Wyjaśnia budowę poszczególnych słów oraz przyczyny zmian w ich zasobie we współczesnym języku polskim. Wykorzystany w artykule materiał językowy pozyskany został drogą badań ankietowych i ekscerpcji wybranych źródeł słownikowych.
Bibliografia
Bańko M., Zygmunt A. 2011: Czułe słówka. Słownik afektonimów, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Bartmiński J. 1973: O języku folkloru, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar
Binkuńska E. 2013: Jak zwracamy się do małych dzieci, Język Polski XCIII, s. 377–386.
Zobacz w Google Scholar
Długosz N. 2009: Słowotwórstwo polskich i bułgarskich deminutywów rzeczownikowych, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
Zobacz w Google Scholar
Dobrzyński W. 1974: Z badań nad rozwojem polskich deminutywów, t. 1: Historyczny rozwój rzeczowników z formantem -ę na tle słowiańskim, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Powstańców Śląskich w Opolu, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar
Dobrzyński W. 1988: Z badań nad rozwojem polskich deminutywów, t. 2: Apelatywne spieszczenia dezintegralne, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa–Wrocław.
Zobacz w Google Scholar
Godyń J. 1994: Język intymny w kolędach polskich z XVIII wieku, Język Polski LXXIV, s. 1–3.
Zobacz w Google Scholar
Grzegorczykowa R., Laskowski R., Wróbel H. 1999: Gramatyka współczesna języka polskiego. Morfologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Handke K. 1995: Polski język familijny, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Heltberg K. 1964: O deminutywach i augmentatywach, Prace Filologiczne XVIII, cz. 2, s. 93–102.
Zobacz w Google Scholar
Jadacka H., Markowski A., Zdunkiewicz-Jedynak D. 2008: Poprawna polszczyzna. Hasła problemowe, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Kallas K. 2009: O formantach infiksalnych w polskim słowotwórstwie synchronicznym, [w:] Linguistica Copernicana nr 1 (online: http://www.linguistica.umk.pl/teksty/01_kallas.pdf, dostęp: 15 marca 2015).
Zobacz w Google Scholar
Klemensiewicz Z., Lehr-Spławiński T., Urbańczyk S. 1981: Gramatyka historyczna języka polskiego, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Kocik L. 2002: Wzory małżeństwa i rodziny. Od tradycyjnej jednorodności do współczesnych skrajności, Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Kreja B. 2002: Słowotwórstwo apelatywne pochodzenia proprialnego w języku polskim, [w:] Studia i szkice słowotwórcze, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, s. 21–25.
Zobacz w Google Scholar
Kurdyła T. 2011: Funkcje formantów rzeczownikowych w polszczyźnie ludowej (na przykładzie trzech wsi podkarpackich), Księgarnia Akademicka, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Laskowski R. 1966: Derywacja rzeczowników w dialektach laskich, cz. 1: Abstracta, collectiva, deminutiva, augmentativa, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar
Łaziński M. 2006: O paniach i panach. Polskie rzeczowniki tytularne i ich asymetria rodzajowo-płciowa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Milewska M., Perlin J. 2000: Afektonimy w języku polskim, francuskim, hiszpańskim i niderlandzkim, [w:] Język a Kultura, t. 14: Uczucia w języku i tekście, red. I. Nowakowska-Kempna, A. Dąbrowska, J. Anusiewicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, s. 165–173.
Zobacz w Google Scholar
Nagórko A. 2007: Zarys gramatyki polskiej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Polański K. (red.) 1999: Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar
Rachwał M. 1991: O przyczynach zmian systemu adresatywnego języka polskiego w XIX wieku, [w:] Język a Kultura, t. 6: Polska etykieta językowa, red. J. Anusiewicz, M. Marcjanik, Wiedza o Kulturze, Wrocław, s. 41–50.
Zobacz w Google Scholar
Rudyk A. 2013: O afektonimach w języku polskim i rosyjskim, Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica 9: Aktualne problemy semantyki i pragmatyki, s. 89–98.
Zobacz w Google Scholar
Sawicka G. 2000: Miłość niejedno ma imię (Językowe i pozajęzykowe interakcje między matką a dzieckiem), [w:] Język a Kultura, t. 14: Uczucia w języku i w tekście, red. I. Nowakowska-Kempna, A. Dąbrowska, J. Anusiewicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, s. 153–163.
Zobacz w Google Scholar
Siatkowska E. 1967: Deminutywa rzeczowników we współczesnych literackich językach zachodniosłowiańskich, Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej 6, s. 157–170.
Zobacz w Google Scholar
Sikora K. 2010: Grzeczność językowa wsi, cz. 1: System adresatywny, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Sławski F. 1998: Matka, mać, macica, macierz, maciora, mama, Język Polski LXXVIII, s. 6–15.
Zobacz w Google Scholar
Staszewska Z. 1985: Formacje deminutywno-ekspresywne w gwarze okolic Radomska, Poradnik Językowy 4, s. 226–247.
Zobacz w Google Scholar
Szymczak M. 1966: Nazwy stopni pokrewieństwa i powinowactwa rodzinnego w historii i dialektach języka polskiego, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Tomczak L. 1991: Formy adresatywne we współczesnej rodzinie, [w:] Język a Kultura, t. 2: Zagadnienia leksykalne i aksjologiczne, red. J. Puzynina, J. Bartmiński, Wiedza o Kulturze, Wrocław, s. 71–80.
Zobacz w Google Scholar
Tomiczek E. 1983: System adresatywny współczesnego języka polskiego i niemieckiego. Socjolingwistyczne studium konfrontatywne, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar
Tyszka Z. 2003: Rodzina we współczesnym świecie, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań.
Zobacz w Google Scholar
Umińska-Tytoń E. 1984: Formy pochodne imion derywowane sufiksalnie (na przykładzie imion łódzkich), Studia Językoznawcze. Streszczenia prac doktorskich X, s. 107–155.
Zobacz w Google Scholar
Umińska-Tytoń E. 1986: Sposoby tworzenia form pochodnych od imion chrzestnych, Onomastica 31, s. 87–113.
Zobacz w Google Scholar
Warchoł S. 1974: Formacje ekspresywne a system języka, Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego XXXII, s. 71–86.
Zobacz w Google Scholar
Warchoł S. 1984: Geneza i rozwój słowiańskich formacji ekspresywnych z sufiksalnym -k- i -c-, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar