Słowa kluczowe
Kazania świętokrzyskie
zjawiska fonetyczne
Jak cytować
Abstrakt
Na temat chronologii jednego z najważniejszych zabytków języka polskiego – Kazań świętokrzyskich – wypowiadało się wielu badaczy. Rozbieżności pomiędzy ich stanowiskami były bardzo duże: od XII do połowy XIV wieku. W swoim artykule autorka wykorzystała dane językowe pochodzące ze ściśle datowanych dokumentów z XIII i XIV wieku. Najważniejszym zjawiskiem jest w tym wypadku pisownia i wymowa samogłosek nosowych. Na podstawie analizy tego zjawiska, częściowo także innych, autorka stwierdziła, że tekst Kazań świętokrzyskich, będący kopią starszego oryginału, pochodzi prawdopodobnie z początku XIV wieku, oryginał zaś jest niewiele starszy (może z przełomu XIII i XIV wieku).
Bibliografia
Brückner A. 1891: Kazania świętokrzyskie, Prace Filologiczne III, s. 697–740.
Zobacz w Google Scholar
Brückner A. 1906: Dzieje języka polskiego, Lwów.
Zobacz w Google Scholar
Brückner A. 1916: Przyczynki do dziejów języka polskiego. Serya 4, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Dunaj B. 1975: Język polski najstarszej doby piśmiennej (XII–XIII w.), Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Godyń J. 2009: Studia historycznojęzykowe, edytorskie, kulturalnojęzykowe, Księgarnia Akademicka, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Klemensiewicz Z. 1961: Historia języka polskiego, cz. 1: Doba staropolska (od czasów najdawniejszych do początków XVI wieku), Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Krzyżanowski J. 1951: O artyzmie „Kazań świętokrzyskich”, [w:] Studia nad książką poświęcone pamięci Kazimierza Piekarskiego, Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Wrocław, s. 345–350.
Zobacz w Google Scholar
Lehr-Spławiński T. 1951: Język polski. Pochodzenie, powstanie, rozwój, S. Arct, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Łoś J. 1922: Początki piśmiennictwa polskiego. (Przegląd zabytków językowych), wyd. 2 poprawione, Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Lwów.
Zobacz w Google Scholar
Łoś J., Semkowicz W. 1934: Kazania t.zw. świętokrzyskie, Polska Akademia Umiejętności, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Mejor M. 2004: Łacińskie cytaty w Kazaniach świętokrzyskich, Pamiętnik Literacki XCV, s. 19–32.
Zobacz w Google Scholar
Mika T. 2006: Świętokrzyski skarb. Tajemnice „Kazań świętokrzyskich”, Teraz. Świętokrzyski Miesięcznik Kulturalny, nr 1, s. 14–15.
Zobacz w Google Scholar
Mika T. 2012: „Kazania świętokrzyskie” — od rękopisu do zrozumienia tekstu, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań.
Zobacz w Google Scholar
Mycawka M. 2012: Język polski XIV wieku. Wybrane zagadnienia, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Ostrowska E. 1967: O artyzmie polskich średniowiecznych zabytków językowych (Bogurodzica, Kazania świętokrzyskie, „Posłuchajcie, bracia miła”), nakładem Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Skrzyniarz R. 2001: Kazania świętokrzyskie. Przepowiadanie w XIII wieku, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin.
Zobacz w Google Scholar
Stępień P. 2003: Z literatury religijnej polskiego średniowiecza. Studia o czterech tekstach: Kazanie na dzień św. Katarzyny, Legenda o św. Aleksym, Lament świętokrzyski, Żołtarz Jezusow, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Stępień P. (red.) 2009: Kazania świętokrzyskie. Nowa edycja. Nowe propozycje badawcze, Biblioteka Narodowa, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Taszycki W. (oprac.) 1950: Najdawniejsze zabytki języka polskiego, wyd. 2, Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar
Taszycki W. 1951/1956: Geneza polskiego języka literackiego w świetle faktów historycznojęzykowych, [Wydawnictwo Komitetu Redakcyjnego] Poznań, przedruk [w:] Pochodzenie polskiego języka literackiego, red. K. Budzyk, Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Wrocław, s. 30–59.
Zobacz w Google Scholar
Urbańczyk S. 1979: „Bogurodzica”. Problemy czasu powstania i tła kulturalnego, [w:] Prace z dziejów języka polskiego, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, s. 113–148.
Zobacz w Google Scholar
Witczak T. 2001: Kazania świętokrzyskie, [w:] Dawni pisarze polscy od początków piśmiennictwa do Młodej Polski. Przewodnik biograficzny i bibliograficzny, t. 2, red. R. Loth, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Wydra W. 2009: Wokół fenomenu Kazań świętokrzyskich, [w:] Kazania świętokrzyskie. Nowa edycja. Nowe propozycje badawcze, red. P. Stępień, Biblioteka Narodowa, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Wydra W., Rzepka W.R. 1984: Chrestomatia staropolska. Teksty do roku 1543, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar