Słowa kluczowe
tekstologia
teoria tekstu
analiza dyskursu
krytyczna analiza dyskursu.
Jak cytować
Abstrakt
W artykule pokazane zostały główne osiągnięcia polskiego językoznawstwa w zakresie tekstologii i analizy dyskursu w latach 1989–2014. Autorka krótko prezentuje najważniejsze prace o charakterze syntetycznym i szczegółowym. Omawia ewolucję badań nad tekstem, ukazując zarówno ujęcie statyczne, jak i dynamiczne myślenia o tekście. Jako komplementarną względem tekstologii traktuje analizę dyskursu, wyraźnie transdyscyplinarną i traktującą komunikowanie jako praktykę społeczną.
Bibliografia
Bartmiński J. 1998: Tekst jako przedmiot tekstologii lingwistycznej, [w:] Tekst. Problemy teoretyczne, red. J. Bartmiński, B. Boniecka, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, s. 9–27.
Zobacz w Google Scholar
Bartmiński J., Boniecka B. (red.) 1998a: Tekst. Analizy i interpretacje, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Zobacz w Google Scholar
Bartmiński J., Boniecka B. (red.) 1998b: Tekst. Problemy teoretyczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Zobacz w Google Scholar
Bartmiński J., Tokarski R. (red.) 1998: Profilowanie w języku i tekście, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Zobacz w Google Scholar
Bartmiński J., Niebrzegowska-Bartmińska S. 2009: Tekstologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Bilut-Homplewicz Z., Czachur W., Smykała M. (red.) 2009: Lingwistyka tekstu w Polsce i w Niemczech. Pojęcia, problemy, perspektywy, Atut, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar
Boniecka B. 1999: Lingwistyka tekstu. Teoria i praktyka, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Zobacz w Google Scholar
Dobrzyńska T. (red.) 1990: Tekst w kontekście, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar
Dobrzyńska T. (red.) 1992: Typy tekstów, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Dobrzyńska T. 1992a: Badania struktury tekstu — nowe źródło inspiracji stylistyki, Stylistyka I, s. 51–66.
Zobacz w Google Scholar
Dobrzyńska T. 1992b: Gatunki pierwotne i wtórne (Czytając Bachtina), [w:] Typy tekstów. Zbiór studiów, red. T. Dobrzyńska, Instytut Badań Literackich PAN, Wrocław. s. 75–80.
Zobacz w Google Scholar
Dobrzyńska T. 1993: Tekst. Próba syntezy, Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Dobrzyńska T. 1996: Tekst — w perspektywie stylistycznej, [w:] Tekst i jego odmiany, red. T. Dobrzyńska, Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa, s. 125–143.
Zobacz w Google Scholar
Dobrzyńska T. (red.) 1996: Tekst i jego odmiany, Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Dunin-Dudkowska A. 2010: Akt notarialny jako gatunek wypowiedzi, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Zobacz w Google Scholar
Ficek E. 2013: Poradnik. Model gatunkowy i jego tekstowe aktualizacje, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Zobacz w Google Scholar
Gajda S. 1982: Podstawy badań stylistycznych nad językiem naukowym, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Gajda S. 2001: Gatunkowe wzorce wypowiedzi, [w:] Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, s. 255–268.
Zobacz w Google Scholar
Gajda S. 2005: Tekst/dyskurs oraz jego analiza i interpretacja, [w:] Współczesne analizy dyskursu, red. M. Krauz, S. Gajda, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów, s. 11–20.
Zobacz w Google Scholar
Gajda S. 2013: Teoria stylu i stylistyka, [w:] Przewodnik po stylistyce polskiej. Style współczesnej polszczyzny, red. E. Malinowska, J. Nocoń, U. Żydek-Bednarczuk, Universitas, Kraków, s. 15–34.
Zobacz w Google Scholar
Gajda S., Balowski M. (red.) 1996: Styl a tekst, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole.
Zobacz w Google Scholar
Grzegorczykowa R. 1998: Głos w dyskusji o pojęciu tekstu i dyskursu, [w:] Tekst. Problemy teoretyczne, red. J. Bartmiński, B. Boniecka, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, s. 37–44.
Zobacz w Google Scholar
Kamińska-Szmaj I. 2013: Komunikacja polityczna — język, styl, dyskurs, [w:] Przewodnik po stylistyce polskiej. Style współczesnej polszczyzny, red. E. Malinowska, J. Nocoń, U. Żydek-Bednarczuk, Universitas, Kraków, s. 407–466.
Zobacz w Google Scholar
Kita M. 1998: Wywiad prasowy. Język — gatunek — interakcja, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Zobacz w Google Scholar
Klemensiewicz Z. 1949: O syntaktycznym stosunku nawiązania, Slavia XIX, z. 1–2, s. 13–27.
Zobacz w Google Scholar
Kładoczny P. 2004: Proroctwa chrześcijańskie jako gatunek mowy: na tle innych gatunków profetycznych, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra.
Zobacz w Google Scholar
Krauz M. 1992: Powtórzenie jako czynnik spajający tekst, [w:] Systematyzacja pojęć w stylistyce, red. S. Gajda, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole, s. 247–252.
Zobacz w Google Scholar
Krauz M. 1996: Zdania inicjalne w języku polskim, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.
Zobacz w Google Scholar
Krauz M. 2010: Relacja między tekstem a dyskursem w polskiej literaturze językoznawczej, Słowo. Studia Językoznawcze, nr 1, s. 74–88.
Zobacz w Google Scholar
Krauz M., Gajda S. (red.) 2005: Współczesne analizy dyskursu. Kognitywna analiza dyskursu a inne metody badawcze, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.
Zobacz w Google Scholar
Labocha J. 1996: Tekst, wypowiedź, dyskurs, [w:] Styl a tekst, red. S. Gajda, M. Balowski, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole, s. 49–53.
Zobacz w Google Scholar
Labocha J. 2008: Tekst, wypowiedź, dyskurs w procesie komunikacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Labocha J. 2009: Lingwistyka tekstu w Polsce, [w:] Lingwistyka tekstu w Polsce i w Niemczech. Pojęcia, problemy, perspektywy, red. Z. Bilut-Homplewicz, W. Czachur, M. Smykała, Atut, Wrocław, s. 45–56.
Zobacz w Google Scholar
Loewe I. 2007: Gatunki paratekstowe w komunikacji medialnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Zobacz w Google Scholar
Majkowska A. 2012: Debata sejmowa jako gatunek wypowiedzi, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole.
Zobacz w Google Scholar
Makuchowska M. 1998: Modlitwa jako gatunek języka religijnego, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole.
Zobacz w Google Scholar
Malinowska E. 2001: Wypowiedzi administracyjne — struktura i pragmatyka, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole.
Zobacz w Google Scholar
Malinowska E., Nocoń J., Żydek-Bednarczuk U. (red.) 2013: Przewodnik po stylistyce polskiej. Style współczesnej polszczyzny, Universitas, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Mayenowa M.R. (red.) 1971: O spójności tekstu, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar
Mayenowa M.R. (red.) 1973: Semiotyka i struktura tekstu, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar
Mazur J. 1990: Styl i tekst w aspekcie pragmatycznym, Socjolingwistyka 9, s. 71–87.
Zobacz w Google Scholar
Michalewski K. (red.) 2002: Tekst w mediach, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Zobacz w Google Scholar
Naruszewicz-Duchlińska A. 2011: Internetowe grupy dyskusyjne. Analiza językowa i charakterystyka gatunku, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn.
Zobacz w Google Scholar
Niebrzegowska-Bartmińska S. 2007: Wzorce tekstów ustnych w perspektywie etnolingwistycznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Zobacz w Google Scholar
Ostaszewska D. (red.) 2000: Gatunki mowy i ich ewolucja, t. 1: Mowy piękno wielorakie, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Zobacz w Google Scholar
Ostaszewska D. (red.) 2004: Gatunki mowy i ich ewolucja, t. 2: Gatunek a tekst, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Zobacz w Google Scholar
Ostaszewska D. (red.) 2007: Gatunki mowy i ich ewolucja, t. 3: Tekst a odmiany funkcjonalne, Gnome, Katowice.
Zobacz w Google Scholar
Ostaszewska D., Przyklenk J. (red.) 2011: Gatunki mowy i ich ewolucja, t. 4: Gatunek a komunikacja społeczna, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Zobacz w Google Scholar
Ożóg Z. 2007: Modlitwa w poezji współczesnej, Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne «Fraza», Rzeszów.
Zobacz w Google Scholar
Piekot T. 2006: Dyskurs polskich wiadomości prasowych, Universitas, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Piętkowa R. 2001: Paratekst w tekstach naukowych — informacja i/lub reklama, [w:] Stylistyka a pragmatyka, red. B. Witosz, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, s. 201–211.
Zobacz w Google Scholar
Poprawa M. 2009: Telewizyjne debaty polityków jako przykład dyskursu publicznego, Universitas, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Poprawa M. 2012: Badania dyskursu publicznego w świetle stylistyki polskiej — tradycja, teraźniejszość, perspektywy, Oblicza Komunikacji 5, s. 77–100.
Zobacz w Google Scholar
Przyklenk J. 2009: Staropolska kronika jako gatunek mowy, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Zobacz w Google Scholar
Rzeszutko M. 2003: Rozprawa sądowa w świetle lingwistyki tekstu, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Zobacz w Google Scholar
Sujkowska-Sobisz K., Wyrwas K. 2005: Mały słownik terminów teorii tekstu, Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Szczepankowska I. 2011: Komunikacja prawno-sądowa z perspektywy retoryki, stylistyki i tekstologii, Stylistyka XX, s. 145–163.
Zobacz w Google Scholar
Szkudlarek-Śmiechowicz E. 2003: Wskaźniki nawiązania we współczesnych tekstach polskich (na materiale współczesnej nowelistyki polskiej), Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Zobacz w Google Scholar
Szkudlarek-Śmiechowicz E. 2010: Tekst w radiowej i telewizyjnej debacie politycznej. Struktura — spójność — funkcjonalność, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Zobacz w Google Scholar
Warchala J. 1991: Dialog potoczny a tekst, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Zobacz w Google Scholar
Wierzbicka A. 1971: Metatekst w tekście, [w:] O spójności tekstu, red. M.R. Mayenowa, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, s. 105–121.
Zobacz w Google Scholar
Wierzbicka A. 1983: Genry mowy, [w:] Tekst i zdanie. Zbiór studiów, red. T. Dobrzyńska, E. Janus, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, s. 125–137.
Zobacz w Google Scholar
Wilkoń A. 2002: Spójność i struktura tekstu, Universitas, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Witosz B. 1997: Opis w prozie narracyjnej na tle innych odmian deskrypcji. Zagadnienia struktury tekstu, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Zobacz w Google Scholar
Witosz B. 1998: Tekst jako wspólny przedmiot badań teorii tekstu, stylistyki i poetyki, Stylistyka VII, s. 45–61.
Zobacz w Google Scholar
Witosz B. (red.) 2001: Stylistyka a pragmatyka, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Zobacz w Google Scholar
Witosz B. 2005: Genologia lingwistyczna. Zarys problematyki. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Zobacz w Google Scholar
Witosz B. 2009a: Dyskurs i stylistyka, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Zobacz w Google Scholar
Witosz B. 2009b: Tekst a/i dyskurs w perspektywie polskiej tradycji badań nad tekstem, [w:] Lingwistyka tekstu w Polsce i w Niemczech. Pojęcia, problemy, perspektywy, red. Z. Bilut-Homplewicz, W. Czachur, M. Smykała, Oficyna Wydawnicza Atut, Wrocław, s. 69–80.
Zobacz w Google Scholar
Witosz B. 2012: Badania nad dyskursem we współczesnym językoznawstwie polonistycznym, Oblicza Komunikacji 5, s. 61–76.
Zobacz w Google Scholar
Wojtak M. 1998: Stylistyka a pragmatyka — stan i perspektywy w stylistyce polskiej, Stylistyka VII, s. 369–377.
Zobacz w Google Scholar
Wojtak M. 1999: Wyznaczniki gatunku wypowiedzi na przykładzie tekstów modlitewnych, Stylistyka VIII, s. 105–117.
Zobacz w Google Scholar
Wojtak M. 2004a: Gatunki prasowe, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Zobacz w Google Scholar
Wojtak M. 2004b: Wzorce gatunkowe wypowiedzi a realizacje tekstowe, [w:] Gatunki mowy i ich ewolucja, t. 2: Gatunek a tekst, red. D. Ostaszewska, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, s. 29–40.
Zobacz w Google Scholar
Wojtak M. 2011: O relacjach dyskursu, stylu, gatunku i tekstu, Tekst i dyskurs — Text und Diskurs, nr 4, s. 69–78.
Zobacz w Google Scholar
Wojtak M. 2013: Tekst i jego gatunki w ostatnim siedemdziesięcioleciu, [w:] 70 lat współczesnej polszczyzny. Zjawiska. Procesy. Tendencje. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Janowi Mazurowi, red. A. Dunin-Dudkowska, A. Małyska, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, s. 85–107.
Zobacz w Google Scholar
Wyrwas K. 2002: Skarga jako gatunek mowy, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego Katowice.
Zobacz w Google Scholar
Żarski W. 2008: Książka kucharska jako tekst, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar
Żmigrodzka B. 1998: Testament jako gatunek tekstu, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Zobacz w Google Scholar
Żydek-Bednarczuk U. 1994: Struktura tekstu rozmowy potocznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Zobacz w Google Scholar
Żydek-Bednarczuk U. 2005: Wprowadzenie do lingwistycznej analizy tekstu, Universitas, Kraków.
Zobacz w Google Scholar