Słowa kluczowe
synchroniczne i diachroniczne słowotwórstwo
słowotwórstwo a leksykologia
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł przestawia dorobek polskiego słowotwórstwa w latach 1989–2014. Nadrzędnym kryterium opisu jest charakter materiału językowego poddawanego analizie, dlatego też osobno omówiono dokonania słowotwórstwa synchronicznego i diachronicznego. Dodatkowe kryterium stanowią metody i narzędzia badawcze (słowotwórstwo strukturalistyczne, kognitywne, pragmatyczne, korpusowe). W artykule podkreślone zostały też związki badań derywatologicznych z leksykologicznymi.
Bibliografia
Badyda E., Maćkiewicz J., Rogowska-Cybulska E. (red.) 2011: Wokół słów i znaczeń, t. 4: Słowotwórstwo a media, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar
Badyda E., Maćkiewicz J., Rogowska-Cybulska E. (red.) 2013: Wokół słów i znaczeń, t. 5: Słowotwórstwo w różnych odmianach języka, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar
Burkacka I. 2001: Porównawcza analiza gniazdowa wybranych leksemów neutralnych i nacechowanych ekspresywnie, Elipsa, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Burkacka I. 2010: O sufiksach -ni(a) i -eri(a) w funkcji wykładników nazw miejsc, LingVaria V, nr 1, s. 31–38.
Zobacz w Google Scholar
Burkacka I. 2012: Kombinatoryka sufiksalna w polskiej derywacji odrzeczownikowej, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Długosz N. 2009: Słowotwórstwo polskich i bułgarskich deminutywów rzeczownikowych, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
Zobacz w Google Scholar
Górski R. 2013: Polish derived expressive adjectives: A corpus-based study, [w:] Young linguists’ insights: Taking interdisciplinary approaches to the fore, red. M. Połczyńska, Ł. Pakuła, D. Jaworska, Wydział Anglistyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań, s. 65–81.
Zobacz w Google Scholar
Grzegorczykowa R., Laskowski R., Wróbel H. (red.) 1984: Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, s. 307–512.
Zobacz w Google Scholar
Grzegorczykowa R., Laskowski R., Wróbel H. (red.) 1998: Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, wyd. 2 zmienione, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 361–585.
Zobacz w Google Scholar
Grzegorczykowa R., Szymanek B. 1993: Kategorie słowotwórcze w perspektywie kognitywnej, [w:] Współczesny język polski, t. 2, red. J. Bartmiński, Wiedza o Kulturze, Wrocław, s. 459–471.
Zobacz w Google Scholar
Habrajska G. 1995: Collectiva w języku polskim, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Zobacz w Google Scholar
Jadacka H. 1991: Aktywność słowotwórcza rzeczowników współczesnego języka polskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Jadacka H. 1995: Rzeczownik polski jako baza derywacyjna. Opis gniazdowy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Jadacka H. (red.) 2001a: Słownik gniazd słowotwórczych współczesnego języka ogólnopolskiego, t. 1: T. Vogelgesang: Gniazda odprzymiotnikowe, Universitas, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Jadacka H. (red.) 2001b: Słownik gniazd słowotwórczych współczesnego języka ogólnopolskiego, t. 2: H. Jadacka, M. Bondkowska, I. Burkacka, E. Grabska-Moyle, T. Karpowicz: Gniazda odrzeczownikowe, Universitas, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Jadacka H. 2001: System słowotwórczy polszczyzny (1945–2000), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Jadacka H. 2005: Kultura języka polskiego. Fleksja, słowotwórstwo, składnia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Janowska A. 1999: Funkcje przestrzenne przedrostków czasownikowych w polszczyźnie, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Zobacz w Google Scholar
Janowska A. 2007: Polisemia staropolskich czasowników. Źródła, swoistość, konsekwencje, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Zobacz w Google Scholar
Janowska A., Pastuchowa M. 2005: Słowotwórstwo czasowników staropolskich. Stan i tendencje rozwojowe, Universitas, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Kaproń-Charzyńska I. 2005: Derywacja ujemna we współczesnym języku polskim. Rzeczowniki i przymiotniki, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
Zobacz w Google Scholar
Kaproń-Charzyńska I. 2007: Pragmatyczna funkcja formantów w opisie derywatów, Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego LXIII, s. 147–156.
Zobacz w Google Scholar
Kleszczowa K. 1989: Verba dicendi w historii języka polskiego. Zmiany znaczeń, Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach 1032, Katowice.
Zobacz w Google Scholar
Kleszczowa K. (red.) 1996: Słowotwórstwo języka doby staropolskiej. Przegląd formacji rzeczownikowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Zobacz w Google Scholar
Kleszczowa K. 1998: Staropolskie kategorie słowotwórcze i ich perspektywiczna ewolucja. Rzeczowniki, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Zobacz w Google Scholar
Kleszczowa K. 2003: Staropolskie derywaty przymiotnikowe i ich perspektywiczna ewolucja, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Zobacz w Google Scholar
Kleszczowa K. 2005: Przemiany systemu słowotwórczego, [w:] Rozprawy o historii języka polskiego, red. S. Borawski, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra, s. 253–290.
Zobacz w Google Scholar
Kleszczowa K. 2012: Polskie badania słowotwórcze u progu XXI wieku, [w:] Językoznawstwo w Polsce. Kierunki badań i perspektywy rozwoju. Materiały z sesji jubileuszowej Komitetu Językoznawstwa PAN, red. M. Grochowski, Bel Studio, Warszawa, s. 125–137.
Zobacz w Google Scholar
Kleszczowa K., Selimski L. (red.) 2000: Słowotwórstwo a inne sposoby nominacji. Materiały z 4. Konferencji Komisji Słowotwórstwa przy Międzynarodowym Komitecie Slawistów, Gnome, Katowice.
Zobacz w Google Scholar
Koriakowcewa E. (red.) 2009: Przejawy internacjonalizacji w językach słowiańskich, Wydawnictwo Akademii Podlaskiej, Siedlce.
Zobacz w Google Scholar
Kreja B. 1996: Studia z polskiego słowotwórstwa, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar
Kreja B. 1999: Słowotwórstwo polskie na tle słowiańskim, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar
Kreja B. 2000: Z zagadnień ogólnych polskiego słowotwórstwa. Studia, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar
Kreja B. 2002a: Studia i szkice słowotwórcze, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar
Kreja B. 2002b: Wyrazy i wyrażenia. Studia i szkice z historii słownictwa, ze słowotwórstwa i kultury języka, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar
Kudra B. 1993: Wpływ przedrostków na łączliwość składniową czasowników ruchu, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Zobacz w Google Scholar
Kwapień E. 2013: Słownik rzeczowników polszczyzny XIX wieku, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Maldjieva V., Rudnik-Karwatowa Z. (red.) 2007: Słowotwórstwo i tekst, Prace Slawistyczne 124, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Malec T. 2007: Polskie przymiotniki złożone typu dwuoki, krzywousty, rudobrody na tle słowiańskim, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Lublin.
Zobacz w Google Scholar
Nagórko A. 1998: Zarys gramatyki polskiej (ze słowotwórstwem), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Nagórko A. 2003a: Różnicowanie i unifikacja środków słowotwórczych w służbie pragmatyki, [w:] Słowotwórstwo, nominacja, red. I. Ohnheiser, Komparacja Systemów i Funkcjonowania Współczesnych Języków Słowiańskich, Universität Innsbruck, Institut für Slawistik, Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Opolskiego, Opolskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Opole, s. 217–234.
Zobacz w Google Scholar
Nagórko A. 2003b: Tendencje w sferze pragmatyczno-stylistycznej, [w:] Słowotwórstwo, nominacja, red. I. Ohnheiser, Komparacja Systemów i Funkcjonowania Współczesnych Języków Słowiańskich, Universität Innsbruck, Institut für Slawistik, Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Opolskiego, Opolskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Opole, s. 189–198.
Zobacz w Google Scholar
Ochmann D. 2004: Nowe wyrazy złożone o podstawie zdezintegrowanej w języku polskim, Księgarnia Akademicka, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Ohnheiser I. (red.) 2003: Słowotwórstwo, nominacja, Komparacja Systemów i Funkcjonowania Współczesnych Języków Słowiańskich, Universität Innsbruck, Institut für Slawistik, Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Opolskiego, Opolskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Opole.
Zobacz w Google Scholar
Pastuchowa M. 2000: Zmiany semantyczne i strukturalne czasowników odrzeczownikowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Zobacz w Google Scholar
Pastuchowa M. 2008: Ukryte dziedzictwo. Ślady dawnej leksyki w słownictwie współczesnej polszczyzny, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Zobacz w Google Scholar
Piotrowska A. 2009: Zmysły a procesy mentalne. Historia słownictwa z rodziny czasownika baczyć w języku polskim, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Przybylska R. 2002: Polisemia przyimków polskich w świetle semantyki kognitywnej, Universitas, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Przybylska R. 2006: Schematy wyobrażeniowe a semantyka polskich prefiksów czasownikowych do-, od-, prze-, roz-, u-, Universitas, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Pstyga A. 2010: Słowotwórcza kategoria negacji. Prefiksalne negatywa rzeczownikowe we współczesnym języku polskim i rosyjskim, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar
Ptak L. 2009: Przymiotniki o znaczeniu potencjalnym w językach czeskim, słowackim i polskim, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar
Puzynina J. 1994: Kategoria derywatów słowotwórczych w świetle lingwistyki kognitywnej, [w:] En slavist i humanismens tegn, festskrift til Kristine Heltberg, red. P. Jacobsen i in., Reitzel, København, s. 79–85.
Zobacz w Google Scholar
Puzynina J. 2007: Słowotwórstwo — po dwudziestu pięciu latach, [w:] Sprachliche Kategorien und die slawische Wortbildung, red. H. Burkhardt, A. Nagórko, Georg Olms Verlag, Hildesheim–Zürich–New York, s. 19–31.
Zobacz w Google Scholar
Rogowska-Cybulska E. 2013: Słowotwórstwo na usługach reklamy. Mechanizmy tekstowe, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar
Sękowska E. 1994: Język zbiorowości polonijnych w krajach anglojęzycznych. Zagadnienia leksykalno-słowotwórcze, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Sieradzki A. 2004: Prefiksalne derywaty czasownikowe w Rozmyślaniu przemyskim, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań.
Zobacz w Google Scholar
Sierociuk J. (red.) 2012: Słowotwórstwo słowiańskie: system i tekst. Prace Komisji Słowotwórczej przy Międzynarodowym Komitecie Slawistów, seria 13, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań.
Zobacz w Google Scholar
Skarżyński M. 1989: Mały słownik słowotwórczy języka polskiego dla cudzoziemców, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Skarżyński M. 1999: Powstanie i rozwój polskiego słowotwórstwa opisowego, Universitas, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Skarżyński M. 2000: Liczebniki w słowotwórstwie współczesnej polszczyzny (studium gniazd słowotwórczych), Historia Iagellonica, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Skarżyński M. (red.) 2003: Słowotwórstwo gniazdowe — historia, metoda, zastosowania, Wydawnictwo Naukowe Księgarnia Akademicka, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Skarżyński M. (red.) 2004a: Słownik gniazd słowotwórczych współczesnego języka ogólnopolskiego, t. 3: Gniazda odczasownikowe, cz. 1: A–O, cz. 2: P–Ż, Historia Iagellonica, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Skarżyński M. (red.) 2004b: Słownik gniazd słowotwórczych współczesnego języka ogólnopolskiego, t. 4: Gniazda motywowane przez liczebniki, przysłówki, zaimki, przyimki, modulanty, onomatopeje, wykrzykniki, Historia Iagellonica, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Smółkowa T. (red.) 1998–1999: Nowe słownictwo polskie. Materiały z prasy lat 1985–1992, cz. 1: A–O, cz. 2: P–Ż, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Smółkowa T. 2001: Neologizmy we współczesnej leksyce polskiej, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Smółkowa T. (red.) 2004–2006: Nowe słownictwo polskie. Materiały z prasy 1993–2000, cz. 1: A–H, cz. 2: I–O, cz. 3: P–Ś, cz. 4: T–Ż, Lexis, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Smółkowa T. (red.) 2010: Nowe słownictwo polskie. Materiały z prasy lat 2001–2005, cz. 1: A–D, cz. 2: E–J, Lexis, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Smółkowa T. (red.) 2013: Słowa, słowa... Czy je znasz? Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Sokołowski J. 2000: Słowiańskie derywaty imienne z przyimkiem negacji w podstawie słowotwórczej, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar
Sokólska U. 1999: Siedemnastowieczna polszczyzna kresów północno-wschodnich (słowotwórstwo, słownictwo, frazeologia), Trans Humana, Białystok.
Zobacz w Google Scholar
Szczaus A. 2005: Rzeczownikowe synonimy słowotwórcze w polszczyźnie XVI wieku, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
Zobacz w Google Scholar
Szczyszek M. 2006: Derywaty z przyrostkiem -owicz w języku polskim (doba nowopolska), Wydawnictwo «Poznańskie Studia Polonistyczne», Poznań.
Zobacz w Google Scholar
Szczyszek M. 2013: O porozumiewaniu się międzyludzkim. Wariant mówiony języka polskiej wspólnoty komunikatywnej: słowotwórstwo, leksyka, składnia, Wydawnictwo Rys, Poznań.
Zobacz w Google Scholar
Tabakowska E. (red.) 2001: Kognitywne podstawy języka i językoznawstwa, Universitas, Kraków, s. 75–101.
Zobacz w Google Scholar
Urban M. 2006: Współczesne przymiotniki odrzeczownikowe z wybranymi formantami sufiksalnymi, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
Zobacz w Google Scholar
Walczak-Mikołajczakowa M. 2000: Słowotwórstwo agentywnych nazw osobowych w języku polskim, rosyjskim i bułgarskim, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań.
Zobacz w Google Scholar
Wanot-Miśtura M. 2013: Paradygmaty słowotwórcze rzeczowników polskich. Opis gniazdowy, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Waszakowa K. 1993: Słowotwórstwo współczesnego języka polskiego. Rzeczowniki z formantami paradygmatycznymi, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Waszakowa K. 1994: Słowotwórstwo współczesnego języka polskiego. Rzeczowniki sufiksalne obce, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Waszakowa K. 2001: System słowotwórczy, [w:] Najnowsze dzieje języków słowiańskich. Język polski, red. S. Gajda, Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Opolskiego, Opole, s. 88–107.
Zobacz w Google Scholar
Waszakowa K. 2003a: Kognitywne aspekty tworzenia nowych derywatów słowotwórczych (na przykładzie języka polskiego), [w:] Słowotwórstwo, nominacja, red. I. Ohnheiser, Komparacja Systemów i Funkcjonowania Współczesnych Języków Słowiańskich, Universität Innsbruck, Institut für Slawistik, Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Opolskiego, Opolskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Opole, s. 411–436.
Zobacz w Google Scholar
Waszakowa K. 2003b: Przejawy tendencji do internacjonalizacji w systemach słowotwórczych języków zachodniosłowiańskich, [w:] Słowotwórstwo, nominacja, red. I. Ohnheiser, Komparacja Systemów i Funkcjonowania Współczesnych Języków Słowiańskich, Universität Innsbruck, Institut für Slawistik, Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Opolskiego, Opolskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Opole, s. 78–103.
Zobacz w Google Scholar
Waszakowa K. 2005: Przejawy internacjonalizacji w słowotwórstwie współczesnej polszczyzny, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Wierzchoń P. 2008a: Fotodokumentacja, chronologizacja, emendacja: teoria i praktyka, Instytut Językoznawstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań.
Zobacz w Google Scholar
Wierzchoń P. 2008b: Jaskółki przejawów internacjonalizacji w słowotwórstwie współczesnej polszczyzny w materiałach z lat 1894–1984, Oficyna Wydawnicza Leksem, Łask.
Zobacz w Google Scholar
Wierzchoń P. 2010: Depozytorium leksykalne języka polskiego. Nowe fotomateriały z lat 1901–2010, t. 1, Instytut Lingwistyki Stosowanej Uniwersytetu Warszawskiego, Bel Studio, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Wiśniewski M. 2005: Dystrybucyjne właściwości odprzymiotnikowych nazw cech we współczesnej polszczyźnie, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
Zobacz w Google Scholar
Witkowska-Gutkowska M. 1999: Staropolskie prefiksalne dublety czasownikowe i ich współczesne odpowiedniki, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Zobacz w Google Scholar
Wróbel H. 2001: Gramatyka języka polskiego, «Od Nowa», Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Wysocka F. 1994: Polska terminologia lekarska do roku 1838, t. 2: Anatomia. Jednowyrazowe nazwy motywowane, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Wysocka F. 2007: Polska terminologia lekarska do roku 1838, t. 3: Anatomia. Nazwy dwuwyrazowe, Lexis, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Zarębski R. 2012: Rzeczownikowe prefiksy obcego pochodzenia w historii języka polskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Zobacz w Google Scholar