Słowa kluczowe
słownictwo specjalistyczne
słownictwo prawne i prawnicze
kwalifikatory słownikowe
kwalifikator praw.
Jak cytować
Abstrakt
Przedstawiona w artykule analiza wyrażeń z kwalifikatorem praw. we współczesnych słownikach języka polskiego służy próbie rozwiązania problemów określenia miejsca słownictwa specjalistycznego oraz sposobów jego kwalifikowania w leksykonach ogólnych. W zgodzie z postulatem meteksykografii, by w słowniku jednojęzycznym znalazły się terminy specjalistyczne używane również przez niespecjalistów, autorki proponują, by w słownikach ogólnych umieszczać te wyrażenia związane z prawem, 1) które są używane również w tekstach innych niż prawne czy prawnicze (np. publicystycznych) i – jeśli są homonimiczne z wyrażeniami należącymi do języka ogólnego – 2) których znaczenie w standardowej polszczyźnie jest różne niż prawne/prawnicze. Rozstrzygnięcia te, jak się wydaje, mogą być relewantne także dla kwalifikowania wyrażeń z innych dziedzin.
Bibliografia
Bańko M. 2001: Między definicją naukową a potoczną, [w:] tenże, Z pogranicza leksykografii i językoznawstwa. Studia o słowniku jednojęzycznym, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 123–142.
Zobacz w Google Scholar
Bańko M., Majdak M., Czeszewski M.: Słowniki dawne i współczesne. Internetowy przewodnik edukacyjny (online: http://leksykografia.uw.edu.pl/, dostęp: 3 grudnia 2016).
Zobacz w Google Scholar
Béjoint H. 2004: Modern lexicography. An introduction, Oxford University Press, Oxford.
Zobacz w Google Scholar
Choduń A. 2007: Słownictwo tekstów aktów prawnych w zasobie leksykalnym współczesnej polszczyzny, Wydawnictwo Trio, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Czelakowska A., Kubicka E., Klubińska M. 2016: Słowniki przed sądem. Wykorzystanie dzieł leksykograficznych w orzeczeniach sądowych, „Ling Varia” XI, nr 1, s. 45–64 (online: doi: 10.12797/LV.11.2016.21.05).
Zobacz w Google Scholar
Dubisz S. 2011: Kwalifikatory w słowniku – problem nie tylko leksykograficzny, „Prace Filologiczne” LX, s. 99–107.
Zobacz w Google Scholar
Engelking A., Markowski A., Weiss E. 1989: Kwalifikatory w słownikach – próba systematyzacji, „Poradnik Językowy”, nr 5, s. 300–310.
Zobacz w Google Scholar
Gębka-Wolak M. 2014: Wstępne uwagi o normie składniowej tekstów prawnych, „Poznańskie Spotkania Językoznawcze”, t. 28, s. 25–37.
Zobacz w Google Scholar
Gmerek K. 2013: Terminologia prawna i prawnicza w tekstach prasowych, [w:] D. Kondratczyk, A. Niewiadomski, E. Walewska (red.), Polski język prawny – media, społeczeństwo, edukacja, Międzywydziałowe Koło Naukowe Kultury Języka Prawnego i Prawniczego Uniwersytetu Warszawskiego Lingua Iuris, Warszawa, s. 127–144.
Zobacz w Google Scholar
Grochowski M. 1982: Zarys leksykologii i leksykografii. Zagadnienia synchroniczne, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń.
Zobacz w Google Scholar
Haß-Zumkehr U. 2001: Deutsche Wörterbücher – Brennpunkt von Sprach- und Kulturgeschichte, Walter de Gruyter, Berlin–New York.
Zobacz w Google Scholar
ISJP: Inny słownik języka polskiego, red. M. Bańko, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000 (CD: Multimedialny słownik szkolny PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006).
Zobacz w Google Scholar
Kurkiewicz J. 2007: Kwalifikatory w Wielkim słowniku języka polskiego, [w:] P. Żmigrodzki, R. Przybylska (red.), Nowe studia leksykograficzne, Lexis, Kraków, s. 29–45.
Zobacz w Google Scholar
Kuryło E. 1993: Kwalifikatory w trzech największych dwudziestowiecznych słownikach języka polskiego, [w:] W. Lubaś, F. Sowa (red.), Wokół słownika współczesnego języka polskiego III. Zakres selekcji i informacji, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków, s. 61−68.
Zobacz w Google Scholar
Lukszyn J., Zmarzer W. 2001: Teoretyczne podstawy terminologii, Wydział Lingwistyki Stosowanej i Filologii Wschodniosłowiańskich Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Majdak M. 2004: Kwalifikatory jako narzędzie opisu słowa w największych powojennych słownikach języka polskiego, „Prace Filologiczne” XLIX, s. 283–316.
Zobacz w Google Scholar
Moroz A. 2015a: Eliptyczność tekstów prawnych, [w:] M. Czachorowska (red.), Język – urząd – prawo, Bydgoskie Towarzystwo Naukowe, Bydgoszcz, s. 113–124.
Zobacz w Google Scholar
Moroz A. 2015b: Językowe aspekty trudności w interpretacji tekstów prawnych, „Kwartalnik Sądowy Apelacji Gdańskiej” III, s. 7–25.
Zobacz w Google Scholar
MSJP: Mały słownik języka polskiego, red. S. Skorupka, H. Auderska, Z. Łempicka, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1968.
Zobacz w Google Scholar
NKJP: Narodowy Korpus Języka Polskiego (online: www.nkjp.pl).
Zobacz w Google Scholar
Pawelec M. 2007: Zrozumieć prawnika... Słownictwo fachowe z dziedziny prawa w dziełach leksykograficznych, [w:] A. Niewiadomski, A. Mróz, M. Pawelec (red.), Współczesny język prawny i prawniczy, Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 23–32 i 137–188 (załącznik).
Zobacz w Google Scholar
Pieńkos J. 1999: Podstawy juryslingwistyki. Język w prawie – prawo w języku, Oficyna Prawnicza Muza, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
PSWP: Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny, red. H. Zgółkowa, t. 1–50, Kurpisz, Poznań 1994−2005.
Zobacz w Google Scholar
SJPDor: Słownik języka polskiego, red. W. Doroszewski, t. 1–11, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1958–1969.
Zobacz w Google Scholar
SJPSzym: Słownik języka polskiego, red. M. Szymczak, t. 1–3, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1978–1980.
Zobacz w Google Scholar
SWJP: Słownik współczesnego języka polskiego, red. B. Dunaj, t. 1–2, Przegląd Reader’s Digest, Warszawa 2001 (CD: Współczesny słownik języka polskiego, Langenscheidt − Lexland, Warszawa 2007 − Knurów 2009).
Zobacz w Google Scholar
USJP: Uniwersalny słownik języka polskiego, red. S. Dubisz, t. 1–4, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003 (CD: Uniwersalny słownik języka polskiego, red. S. Dubisz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004).
Zobacz w Google Scholar
Walczak B. 1988: Kwalifikatory w słownikach języka polskiego, [w:] Wokół języka. Rozprawy i studia poświęcone pamięci Profesora Mieczysława Szymczaka, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, s. 413–422.
Zobacz w Google Scholar
WSJP PAN: Wielki słownik języka polskiego PAN, red. P. Żmigrodzki (online: www.wsjp.pl).
Zobacz w Google Scholar
WSJP Zasady: Wielki słownik języka polskiego. Zasady opracowania, Kraków 2012 (doi: 10.17651/WSJP.1).
Zobacz w Google Scholar
Wyszukiwarka korpusowa PELCRA dla danych NKJP (online: http://www.nkjp.uni.lodz.pl/index_adv.jsp, dostęp: 15 czerwca 2016).
Zobacz w Google Scholar
Zdunkiewicz-Jedynak D. 2008: Wykłady ze stylistyki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Zieliński M. 2004: Język prawny, język administracyjny, język urzędowy, [w:] E. Malinowska (red.), Język – prawo – społeczeństwo, Uniwersytet Opolski, Opole, s. 9–18.
Zobacz w Google Scholar
Zieliński M. 2010: Wykładnia prawa. Zasady, reguły, wskazówki, wyd. 5, LexisNexis, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Żmigrodzki P. 2008: Słowo – słownik – rzeczywistość. Z problemów leksykografii i metaleksykografii, Lexis, Kraków.
Zobacz w Google Scholar