Polskie gwarowe nicpoty(m)

Abstrakt

W artykule autor podejmuje się określenia zasięgów występowania na polskim obszarze etnicznojęzykowym wyrazu nicpoty(m),  powstałego z frazy zaimkowej nic po tym/tem, który w różnych wariantach morfologicznych (por. nicpotym, nicpotem, nicpoty) jest używany w gwarach w funkcji przymiotnika/przysłówka, określającego rzecz/czynność bezwartościową, bez sensu, oraz w funkcji rzeczownika, nazywającego człowieka niewiele wartego, łobuza, hultaja, chuligana. Współcześnie formy te uznawane są za regionalizmy wielkopolskie, ale w przeszłości były znane na większym obszarze Polski, obejmującym jej część zachodnią i południową, oraz były używane w ogólnym wariancie polszczyzny. Wyznaczenie ich prymarnie najdalszych zasięgów funkcjonowania zostało poprzedzone analizą filologicznych źródeł historycznych i współczesnych polszczyzny – ogólnopolskich i gwarowych.