Kto strzela, a kto kule nosi: przysłowia w krzyżówkach
PDF

Słowa kluczowe

przysłowia
krzyżówki
język polski

Jak cytować

Szpila, G. (2020). Kto strzela, a kto kule nosi: przysłowia w krzyżówkach. Język Polski, (1), 107–121. https://doi.org/10.31286/JP.100.1.8

Abstrakt

Artykuł omawia obecność przysłów w polskich krzyżówkach. Autor przeprowadza analizę bogatego materiału badawczego w celu opisania różnych aspektów wyzyskania materiału paremicznego w zadaniach szaradziarskich. Ilościowe i jakościowe badanie materiału krzyżówkowego obejmuje przegląd kategorii frazeologicznych obecnych w krzyżówkach, typy paremii, wyznaczenie miejsc paremicznych w zbiorach krzyżówek i poszczególnych zadań, a także omówienie typów objaśnień i rodzaje haseł paremicznych. Autor dostrzega wiele podobieństw między technikami stosowanymi przez twórców krzyżówek a sposobami użycia przysłów w innych kontekstach. Artykuł stanowi uzupełnienie badań nad współczesnym użyciem przysłów w języku polskim.

https://doi.org/10.31286/JP.100.1.8
PDF

Bibliografia

Childers C.D. 1996: Using crossword puzzles as an aid to studying sociological concepts, „Teaching Sociology”, No. 24(2), s. 231–235.
Zobacz w Google Scholar

Crossman E.K. 1983: The crossword puzzle as a teaching tool, „Teaching of Psychology”, No. 10(2), s. 98–99.
Zobacz w Google Scholar

Dundes A. 2007: The meaning of folklore, Utah University Press, Logan.
Zobacz w Google Scholar

Graliński F. 2010: Looking for proverbial needles in the proverbial haystack, [w:] M.A. Kłopotek, M. Marciniak, A. Mykowiecka, W. Penczek, S.T. Wierzchoń (red.), Intelligent information systems. New approaches, Wydawnictwo Akademii Podlaskiej, Siedlce, s. 101–111.
Zobacz w Google Scholar

Graliński F. 2012: Mining the web for idiomatic expressions using metalinguistic markers, [w:] P. Sojka, A. Horak, I. Kopecek, K. Pala (red.), Text, speech and dialogue. 15th international conference, TSD 2012, Brno, Czech Republic, September 3–7, 2012 Proceedings, Springer, Berlin–Heidelberg, s. 112–118.
Zobacz w Google Scholar

Kispál T. 2007: Sprichwörtersammlungen, [w:] H.D. Burger (red.), Phraseologie/Phraseology. Ein internationales Handbuch der zeitgenössischen Forschung/An international handbook of contemporary research, Mouton de Gruyter, Berlin–New York, s. 414–423.
Zobacz w Google Scholar

Kispál T. 2014: Paremiography: proverb collections, [w:] H. Hrisztova-Gotthardt, M.A. Varga (red.), Introduction to paremiology. A comprehensive guide to proverb studies, Mouton de Gruyter, Warszawa–Berlin, s. 229–242.
Zobacz w Google Scholar

Krzyżanowski J. (red.) 1969–1972: Wielka księga przysłów i wyrażeń przysłowiowych polskich, t. 1–3, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Mieder W. 2009: International bibliography of paremiology and phraseology, Mouton de Gruyter, Berlin.
Zobacz w Google Scholar

Nippold M.A., Haq F.S. 1996: Proverb comprehension in youth. The role of concreteness and familiarity, „Journal of Speech and Hearing Research”, No. 39(1), s. 166–176.
Zobacz w Google Scholar

Nippold M.A., Allen M.M., Kirsch D.I. 2000: How adolescents comprehend unfamiliar proverbs. The role of top-down and bottom-up processes, „Journal of Speech, Language, and Hearing Research”, No. 43(3), s. 621–630.
Zobacz w Google Scholar

Nippold M.A., Allen M.M., Kirsch D.I. 2001: Proverb comprehension as a function of reading proficiency in preadolescents, „Language, Speech, and Hearing Services in Schools”, No. 32(2), s. 90–100.
Zobacz w Google Scholar

Nippold M.A., Martin S.A., Erskine B.J. 1988: Proverb comprehension in context. A developmental study with children and adolescents, „Journal of Speech and Hearing Research”, No. 31(1), s. 19–28.
Zobacz w Google Scholar

Nippold M.A., Hegel S.L., Uhden L.D., Bustamante L. 1998: Development of proverb comprehension in adolescents. Implications for instruction, „Journal of Children’s Communication Development”, No. 19(2), s. 49–55.
Zobacz w Google Scholar

Pęzik P. 2018: Facets of prefabrication. Perspectives on modelling and detecting phraseological units, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Zobacz w Google Scholar

Prędota S. 1991: Zu den lexikographischen Grundprinzipien des “Kleinen deutsch-polnischen Sprichwörterbuches”, [w:] J. Wirrer, A. Sabban (red.), Sprichwörter und Redensarten im interkulturellen Vergleich, Westdeutscher Verlag, Opladen, s. 28–36.
Zobacz w Google Scholar

Rozumko A. 2011: Proverb introducers in a cross-linguistic and cross-cultural perspective. A contrastive study of English and Polish tags used to introduce proverbs, [w:] J. Szerszunowicz (red.), Research on phraseology in Europe and Asia. Focal issues of phraseological studies, t. 1, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok, s. 315–330.
Zobacz w Google Scholar

Verkuyl H.J. 2017: Word puzzles, [w:] J.R. Taylor (red.), The Oxford handbook of the word, Oxford University Press, Oxford, s. 702–722.
Zobacz w Google Scholar

Wirén N.M. 1952: Crossword puzzle for an hors-d’oeuvre, „Modern Language Journal”, No. 36(3), s. 148–150.
Zobacz w Google Scholar

Wise A. 2001: Web-based crossword puzzles support revision, „Active Learning in Higher Education”, No. 2(2), s. 180–188.
Zobacz w Google Scholar

Skip to content