Parametry opisu realizacji modelu frazeologicznego na przykładzie związków utworzonych według schematu ANIOŁ nie NNOM PERS
PDF

Słowa kluczowe

frazeologizm
model formalno-leksykalny
reprodukt

Jak cytować

Szerszunowicz, J. (2020). Parametry opisu realizacji modelu frazeologicznego na przykładzie związków utworzonych według schematu ANIOŁ nie NNOM PERS. Język Polski, (1), 92–106. https://doi.org/10.31286/JP.100.1.7

Abstrakt

Celem artykułu jest przedstawienie opisu realizacji schematu frazeologicznego poprzez analizę utworzonych według niego związków na przykładzie polskiego modelu ANIOŁ nie NNOMPERS. Obejmuje ona trzy główne parametry: semantyczny, morfosyntaktyczny i pragmatyczny. W obrębie każdego z nich wydzielono parametry szczegółowe (semantyka: znaczenie sumaryczne (składniki leksykalne, metaforyka); znaczenia wyrażeń zbudowanych według badanego modelu; morfosyntaktyka: wariantywność, funkcje syntaktyczne, potencjał transformacyjny; pragmatyka: nacechowanie stylistyczne, typowe użycie, frekwencja, potencjał modyfikacyjny, aspekty kulturowe). Wyniki tego rodzaju analiz mogą znaleźć wykorzystanie w leksykograficznym opisie jednostek wyrazowych utworzonych według modeli frazeologicznych.

https://doi.org/10.31286/JP.100.1.7
PDF

Bibliografia

Andrejewicz U. 2015: Koń się śmieje, czyli czy istnieją błędy frazeologiczne?, „Poradnik Językowy”, nr 7, s. 44–50.
Zobacz w Google Scholar

Bartmiński J., Panasiuk J. 2001: Stereotypy językowe, [w:] J. Bartmiński (red.), Współczesny język polski, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2001, s. 380–382.
Zobacz w Google Scholar

Bąba S. 1989: Innowacje frazeologiczne współczesnej polszczyzny, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań.
Zobacz w Google Scholar

Bogusławski A. 1976: O zasadach rejestrowania jednostek języka, „Poradnik Językowy”, nr 8, s. 356–364.
Zobacz w Google Scholar

Bogusławski A. 1994: Uwagi o pracy nad frazeologią, [w:] A. Bogusławski, Sprawy słowa. Word Matters, Veda, Warszawa, s. 125–136.
Zobacz w Google Scholar

Chlebda W. 2003: Elementy frazematyki. Wprowadzenie do frazeologii nadawcy, wyd. 2 uzup., Oficyna Wydawnicza LEKSEM, Łask.
Zobacz w Google Scholar

Chlebda W. 2004: Frazeologia w międzyludzkiej przestrzeni komunikacyjnej, „Problemy Frazeologii Europejskiej”, nr 6, s. 11–20.
Zobacz w Google Scholar

CIDI: Cambridge International Dictionary of Idioms, red. E. Walter, wyd. 7, Cambridge University Press, Cambridge 2006.
Zobacz w Google Scholar

Cirlot J.E. 2000: Słownik symboli, Wydawnictwo ZNAK, Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Dobrovol’skij D., Piirainen E. 2005: Figurative Language. Cross-cultural and Cross-linguistic Perspectives, Elsevier, Amsterdam.
Zobacz w Google Scholar

Dziamska-Lenart G. 2011: Leksykograficzne rozwiązania problemu wielokształtności związków frazeologicznych (w wybranych słownikach frazeologicznych języka polskiego), [w:] P. Fliciński (red.), Perspektywy współczesnej frazeologii polskiej. Wariantywność we frazeologii, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań, s. 55–77.
Zobacz w Google Scholar

Dziamska-Lenart G. 2019: Frazeografia polska. Teoria i praktyka, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań.
Zobacz w Google Scholar

ISJP: Inny słownik języka polskiego, red. M. Bańko, t. 1–2, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.
Zobacz w Google Scholar

Jastrzębska-Golonka D. 2015: Obraz anioła w wybranych utworach literatury romantycznej i współczesnej oraz języku, „Studia Językoznawcze”, nr 14, s. 249–267.
Zobacz w Google Scholar

Kopaliński W. 2003: Słownik mitów i tradycji kultury, Oficyna Wydawnicza RYTM, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Kosek I. 2008: Fleksja i składnia nieciągłych imiennych jednostek leksykalnych, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Olsztyn.
Zobacz w Google Scholar

Lewicki A.M. 1976: Wprowadzenie do frazeologii syntaktycznej. Teoria zwrotu frazeologicznego, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Zobacz w Google Scholar

Lewicki A.M. 1985: O motywacji frazeologizmów, [w:] M. Basaj, D. Rytel (red.), Z problemów frazeologii polskiej i słowiańskiej, t. 1, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, s. 33–47.
Zobacz w Google Scholar

Lewicki A.M. 2001: Definiowanie a opis znaczenia frazeologizmów, [w:] M. Balowski, W. Chlebda (red.), Księga pamiątkowa poświęcona prof. dr hab. Halinie A. Lilicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole, s. 103–110.
Zobacz w Google Scholar

Lewicki A.M., Pajdzińska A., Rejakowa B. 1987: Z zagadnień frazeologii. Problemy leksykograficzne, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

LID: Longman Idioms Dictionary, red. S. Engineer, Longman, Harlow 1998.
Zobacz w Google Scholar

Ługowska J. (red.) 2005: Anioł w literaturze i kulturze, t. 2, „Atut” – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar

Ługowska J. (red.) 2006: Anioł w literaturze i kulturze, t. 3, „Atut” – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar

Ługowska J., Skawiński J. (red.) 2004: Anioł w literaturze i kulturze, t. 1, „Atut” – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar

Martí Solano R. 2011: Phraseological Units in English. Variation through Lexical Insertion, „Rassegna Italiana di Linguistica Applicata”, nr 1/2, s. 384–404.
Zobacz w Google Scholar

Martí Solano R. 2013: From Idiom Variants to Open Slot Idioms. Close-ended and Open-ended Variational Paradigms, [w:] J. Szerszunowicz, B. Nowowiejski, T. Kanzaki, K. Yagi (red.), Intercontinental Dialogue on Phraseology, vol. 2: Research on Phraseology across Continents, The University of Bialystok Publishing House, Białystok, s. 167–180.
Zobacz w Google Scholar

Moon R. 1998: Fixed Expressions and Idioms in English. A Corpus-based Approach, Oxford University Press, Oxford.
Zobacz w Google Scholar

Müldner-Nieckowski P. 2007: Frazeologia poszerzona. Studium leksykograficzne, Oficyna Wydawnicza Volumen, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

NKJP: Narodowy Korpus Języka Polskiego (online: www.nkjp, dostęp: 2 stycznia 2019).
Zobacz w Google Scholar

NSF: R. Lebda, Nowy słownik frazeologiczny, Zielona Sowa, Kraków 2005.
Zobacz w Google Scholar

ODI: Oxford Dictionary of Idioms, red. J. Siefrig, wyd. 2, Oxford University Press, Oxford 2005.
Zobacz w Google Scholar

Oleschko H. 1996: Aniołów dyskretny lot, Calvarianum, Kalwaria Zebrzydowska.
Zobacz w Google Scholar

Pajdzińska A. 1982: Elementy motywujące znaczenie w składzie związków frazeologicznych, [w:] M. Basaj, D. Rytel (red.), Z problemów frazeologii polskiej i słowiańskiej, t. 1, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, s. 81–87.
Zobacz w Google Scholar

Pajdzińska A. 1988: Udział konotacji leksykalnej w motywacji frazeologizmów, [w:] J. Bartmiński (red.), Konotacja, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, s. 67–82.
Zobacz w Google Scholar

Pajdzińska A. 2004: Wielonurtowość współczesnych badań frazeologicznych, „Poradnik Językowy”, nr 2, s. 27–38.
Zobacz w Google Scholar

Pawley A. 2007: Developments in the Study of Formulaic Language since 1970. A Personal View, [w:] P. Skandera (red.), Phraseology and Culture, Mouton de Gruyter, New York, s. 3–45.
Zobacz w Google Scholar

Piirainen E. 2016: Lexicon of Common Figurative Units. Widespread Idioms in Europe and beyond, we współpracy z J.A. Balázsim, t. 2, Peter Lang, New York.
Zobacz w Google Scholar

Przepiórkowski A. 2017: Walenty: gruntowny składniowo-semantyczny słownik walencyjny języka polskiego, „Język Polski” XCVII, z. 1, s. 29–46.
Zobacz w Google Scholar

PSF: K. Głowińska, Popularny słownik frazeologiczny, Wilga, Warszawa 2000.
Zobacz w Google Scholar

PSWP: Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny, red. H. Zgółkowa, t. 1–50, Kurpisz, Poznań 1994–2005.
Zobacz w Google Scholar

SF: Słownik frazeologiczny w układzie tematycznym i alfabetycznym, red. nauk. A. Nowakowska, Europa, Wrocław 2003.
Zobacz w Google Scholar

SFJP: D. Podlawska, M. Świątek-Brzezińska, Słownik frazeologiczny języka polskiego, Park Edukacja, Bielsko-Biała 2006.
Zobacz w Google Scholar

SFSkor: S. Skorupka, Słownik frazeologiczny języka polskiego, t. 1–2, wyd. 9, Wiedza Powszechna, Warszawa 1999.
Zobacz w Google Scholar

SFWP: S. Bąba, J. Liberek, Słownik frazeologiczny współczesnej polszczyzny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
Zobacz w Google Scholar

SSJP: E. Geller, A. Dąbrówka, Słownik stylistyczny języka polskiego, Świat Książki, Warszawa 2007.
Zobacz w Google Scholar

Szerszunowicz J. 2019: Variability and Phraseological Patterns from a Lexicographic Perspective, [w:] N. Pintarić, I. Čagalj, I. Vidović Bolt (red.), Komparativnoslavističke lingvokulturalne teme, Srednja Europa, Zagreb, s. 307–319.
Zobacz w Google Scholar

Sznajderman M. 1994: Anioł w wyobraźni popularnej, „Polska Sztuka Ludowa – Konteksty”, nr 3–4(51–52), s. 83–88 (online: http://cyfrowaetnografia.pl, dostęp: 2 stycznia 2019).
Zobacz w Google Scholar

USJP: Uniwersalny słownik język polskiego, red. S. Dubisz, t. 1–6, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003.
Zobacz w Google Scholar

Węgrzynek K. 2018: Związki frazeologiczne i przysłowia w WSJP PAN, [w:] P. Żmigrodzki, M. Bańko, B. Batko-Tokarz, J. Bobrowski, A. Czelakowska, M. Grochowski, R. Przybylska, J. Waniakowa, K. Węgrzynek (komitet red.), Wielki słownik języka polskiego PAN. Geneza, koncepcja, zasady opracowania, Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk, Kraków, s. 155–167.
Zobacz w Google Scholar

Węgrzynek K., Żmigrodzki P. 2016: O pracy nad frazeologią w Wielkim słowniku języka polskiego PAN, [w:] B. Mirčevska-Borčeva, B. Tošović, I. Vidović Bolt, P. Żmigrodzki (red.), Zborot zbor otvora/Zbornik na trudovi od Međunarodnata naučna konferencija održana vo Skopje na 29 i 30 oktomvri 2016 g., Filoloski Fakultet „Vlaže Коnecki”, Skopje, s. 331–342.
Zobacz w Google Scholar

WSF: P. Fliciński, Wielki słownik frazeologiczny, IBIS, Poznań 2012.
Zobacz w Google Scholar

WSFJP: P. Müldner-Nieckowski, Wielki słownik frazeologiczny języka polskiego, Świat Książki, Warszawa 2003.
Zobacz w Google Scholar

WSF PWN: Wielki słownik frazeologiczny PWN z przysłowiami, oprac. A. Kłosińska, E. Sobol, A. Stankiewicz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.
Zobacz w Google Scholar

WSJP PAN: Wielki słownik języka polskiego PAN, red. P. Żmigrodzki (online: www.wsjp.pl).
Zobacz w Google Scholar

Żmigrodzki P. 2015: Z zagadnień opisu terminów wielowyrazowych w Wielkim słownik języka polskiego PAN, [w:] I. Kosek, R. Makarewicz, K. Zawilska (red.), Nowe zjawiska w języku, tekście i komunikacji, t. 5: Frazeologizmy, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmiński-Mazurskiego w Olsztynie, Olsztyn, s. 230–240.
Zobacz w Google Scholar

Skip to content