Językowe aspekty zawierania umów, czyli o swobodzie kontraktowania w świetle teorii językoznawczych
PDF

Słowa kluczowe

język umowy
język urzędowy
wykładnia umów
swoboda umów

Jak cytować

Labijak, A. (2020). Językowe aspekty zawierania umów, czyli o swobodzie kontraktowania w świetle teorii językoznawczych. Język Polski, (1), 68–77. https://doi.org/10.31286/JP.100.1.5

Abstrakt

Proces osiągania konsensusu, kształtowanie treści umowy oraz późniejsza interpretacja poszczególnych postanowień – są elementami specyficznej sytuacji komunikacyjnej, której rezultatem jest umowa. Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, czy prawo wyznacza granice posługiwania się językiem w kontekście zobowiązań, a jeżeli tak, to jaki jest zakres jego użycia oraz w jaki sposób interpretowane są postanowienia umowne, szczególnie te, które budzą wątpliwości. Odpowiedź na to pytanie została udzielona na podstawie analizy obowiązujących regulacji prawnych i konsekwencji, które pociągają one za sobą. W ten sposób możliwe było określenie prawnie obowiązujących granic, w których możliwe jest skuteczne, językowe ukształtowanie umowy. Artykuł prowadzi do wniosku, że konieczne jest przeformułowanie dotychczasowych typologii dotyczących języka prawa, które traktują umowy wyłącznie jako gatunek tekstu specjalistycznego, ponieważ takie przyporządkowanie jest niezgodne z obowiązującą swobodą kształtowania stosunków zobowiązaniowych.

https://doi.org/10.31286/JP.100.1.5
PDF

Bibliografia

Bosacka A. 2009: Przekład prawny i sądowy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Chajda M. 2003: Ograniczenia zasady swobody umów, [w:] H. Cioch, A. Dębiński, J. Chaciński (red.), Iustitia Civitatis Fundamentum. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Wiesława Chrzanowskiego, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Lublin, s. 245–280.
Zobacz w Google Scholar

Czerwińska E. 2016: Stylistyczne wykładniki niekomunikatywności tekstów urzędowych, „Poradnik Językowy”, nr 6, s. 20–36.
Zobacz w Google Scholar

Dickel A. 2003: Rodzaje ekwiwalencji przekładowej tekstów specjalistycznych, [w:] J. Lukszyn (red.), Języki specjalistyczne 3. Lingwistyczna identyfikacja tekstów specjalistycznych, Katedra Języków Specjalistycznych Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 134–146.
Zobacz w Google Scholar

Gnela B. 2010: Ustawowe ograniczenia swobody umów. Zagadnienia wybrane, Wolters Kluwer, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Ignaczewski J. 2004: Umowy nienazwane, C.H. Beck, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Kawałko A., Witczak H. 2008: Prawo cywilne, C.H. Beck, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Machnikowski P. 2005: Swoboda umów według art. 3531 KC. Konstrukcja prawna, C.H. Beck, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Malinowska E. 2013: Styl – dyskurs – komunikacja urzędowa, [w:] E. Malinowska, J. Nocoń, U. Żydek-Bednarczuk (red.), Style współczesnej polszczyzny. Przewodnik po stylistyce polskiej, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, Kraków, s. 407–465.
Zobacz w Google Scholar

Mostowik P., Żukowski W. 2001: Ustawa o języku polskim. Komentarz, LexisNexis, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Ostaszewska D. 2004: Gatunki mowy i ich ewolucja, t. 2: Tekst a gatunek, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Zobacz w Google Scholar

Radwański Z. 2007: Prawo cywilne – część ogólna, C.H. Beck, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Radwański Z. 2014: Zobowiązania – część ogólna, C.H. Beck, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Radwański Z. (red.) 2013: System prawa prywatnego, t. 5: Prawo zobowiązań – część ogólna, red. E. Łętowska, C.H. Beck, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Romanowski M. 2004: Ogólne reguły wykładni kontraktów w świetle zasad europejskiego prawa kontraktów a reguły wykładni umów w prawie polskim, „Przegląd Prawa Handlowego”, nr 8, s. 11–18.
Zobacz w Google Scholar

Safjan M. 1993: Zasada swobody umów (Uwagi wstępne na tle wykładni art. 3531 k.c.), „Państwo i Prawo”, nr 4, s. 12–19.
Zobacz w Google Scholar

Sośniak M. 1985: Zasada swobody umów w prawie obligacyjnym z perspektywy schyłku XX wieku, „Studia Iuridica Silesiana”, t. 10, s. 7–51.
Zobacz w Google Scholar

Strugała R. (red.) 2018: Wykładnia umów. Standardowe klauzule umowne. Komentarz praktyczny z przeglądem orzecznictwa. Wzory umów, C.H. Beck, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Trzaskowski R. 2000: Właściwość (natura) zobowiązaniowego stosunku prawnego jako ograniczenie zasady swobody kształtowania treści umów, „Kwartalnik Prawa Prywatnego”, nr 2, s. 88–99.
Zobacz w Google Scholar

Trzaskowski R. 2002: Swoboda umów w orzecznictwie sądowym. Część pierwsza, „Przegląd Sądowy”, nr 3, s. 116–152.
Zobacz w Google Scholar

Trzaskowski R. 2005: Granice swobody kształtowania treści i celu umów obligacyjnych. Art. 3531 K.C., Kantor Wydawniczy Zakamycze, Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Wilkoń A. 2000: Typologia odmian językowych współczesnej polszczyzny, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Zobacz w Google Scholar

Wojtak M. 2005: Gatunki urzędowe na tle innych typów piśmiennictwa użytkowego – zarys problematyki, [w:] Polonistyka w przebudowie. Literaturoznawstwo – wiedza o języku – wiedza o kulturze – edukacja. Zjazd Polonistów, Kraków, 22–25 września 2004, t. 2, red. M. Czermińska i in., Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, Kraków, s. 131–142.
Zobacz w Google Scholar

Zmarzer W. 2013: Typologia tekstów specjalistycznych, [w:] J. Lukszyn (red.), Języki specjalistyczne 3. Lingwistyczna identyfikacja tekstów specjalistycznych, Katedra Języków Specjalistycznych Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 24–34.
Zobacz w Google Scholar

Skip to content