Abstrakt
Wyrażenia funkcyjne od wielu lat są w Polsce przedmiotem szczegółowych analiz językoznawczych. Jednak klasyfikacja semantyczna całej klasy wyrażeń nie była podejmowana przez długi czas. W WSJP PAN po raz pierwszy w słowniku ogólnym zastosowano kwalifikację znaczeniową wszystkich wyrażeń funkcyjnych. Artykuł opisuje koncepcję opisu semantycznego wyrażeń funkcyjnych w WSJP PAN w zestawieniu z klasyfikacją tematyczną wyrażeń. Hasła słownikowe zostały przeanalizowane ręcznie w celu odtworzenia klas znaczeniowych przypisanych poszczególnym wyrażeniom funkcyjnym wraz z ich podziałem na klasy gramatyczne. Autor formułuje również propozycje udoskonalenia zastosowanego w WSJP PAN podziału znaczeniowego wyrażeń funkcyjnych oraz wskazuje na jego praktyczne zastosowania.
Bibliografia
Batko-Tokarz B. 2008: Tematyczny podział słownictwa w Wielkim słowniku języka polskiego, [w:] P. Żmigrodzki, R. Przybylska (red.), Nowe studia leksykograficzne 2, Lexis, Kraków, s. 31–48.
Zobacz w Google Scholar
Batko-Tokarz B. 2018: Klasyfikacja tematyczna w WSJP PAN, [w:] P. Żmigrodzki, M. Bańko, B. Batko-Tokarz, J. Bobrowski, A. Czelakowska, M. Grochowski, R. Przybylska, J. Waniakowa, K. Węgrzynek (red.), Wielki słownik języka polskiego PAN. Geneza, koncepcja, zasady opracowania, Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk, Kraków, s. 79–92.
Zobacz w Google Scholar
Bobrowski I. 1995: Tzw. konektory względne (relatory) a transformacja przenosząca, [w:] M. Grochowski (red.), Wyrażenia funkcyjne w systemie i tekście. Materiały konferencji naukowej (Toruń 21–23 X 1993), Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń, s. 69–77.
Zobacz w Google Scholar
Dunaj B., Przybylska R., Żmigrodzki P. 2006: Zarys koncepcji wielkiego słownika języka polskiego, „Polonica” XXVI–XXVII, s. 5–16.
Zobacz w Google Scholar
Grochowski M. 1978: Wprowadzenie do opisu wyliczenia jako zasady budowy tekstu, „Pamiętnik Literacki” LXIX, z. 3, s. 131–147.
Zobacz w Google Scholar
Grochowski M. 1980: Pojęcie celu. Studia semantyczne, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar
Grochowski M. 1984: Składnia wyrażeń polipredykatywnych, [w:] Z. Topolińska (red.), Gramatyka współczesnego języka polskiego. Składnia, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, s. 213–299.
Zobacz w Google Scholar
Grochowski M. 1986: Polskie partykuły. Składnia, semantyka, leksykografia, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar
Grochowski M. 1997: Wyrażenia funkcyjne. Studium leksykograficzne, Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Grochowski M. 2008: Założenia ogólne opisu tzw. wyrażeń funkcyjnych w Wielkim słowniku języka polskiego, [w:] P. Żmigrodzki, R. Przybylska (red.), Nowe studia leksykograficzne 2, Lexis, Kraków, s. 11–22.
Zobacz w Google Scholar
Grochowski M. 2014: Pojęcie jednostki funkcyjnej. Z historii metodologii składni polskiej, [w:] K. Kleszczowa, A. Szczepanek (red.), Wyrażenia funkcyjne w perspektywie diachronicznej, synchronicznej i porównawczej, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, s. 13–23.
Zobacz w Google Scholar
Grochowski M., Kisiel A., Żabowska M. 2018: Zasady opisu jednostek funkcyjnych w WSJP PAN, [w:] P. Żmigrodzki, M. Bańko, B. Batko-Tokarz, J. Bobrowski, A. Czelakowska, M. Grochowski, R. Przybylska, J. Waniakowa, K. Węgrzynek (red.), Wielki słownik języka polskiego PAN. Geneza, koncepcja, zasady opracowania, Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk, Kraków, s. 191–203.
Zobacz w Google Scholar
ISJP: Inny słownik języka polskiego, red. M. Bańko, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.
Zobacz w Google Scholar
Mikołajczak-Matyja N. 2005: Hierarchiczne uporządkowanie słownictwa a tradycyjna leksykografia, „Investigationes Linguisticae”, nr 12, s. 17–32.
Zobacz w Google Scholar
Milewska B. 2003a: Przyimki wtórne we współczesnej polszczyźnie, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar
Milewska B. 2003b: Słownik polskich przyimków wtórnych, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar
Ożóg K. 1990: Leksykon metatekstowy współczesnej polszczyzny mówionej. Wybrane zagadnienia, nakładem Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Przybylska R. 2002: Polisemia przyimków polskich w świetle semantyki kognitywnej, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Seretny A. 2019: Cudzoziemcy w świecie słów, czyli Wielki słownik języka polskiego PAN w perspektywie glottodydaktycznej, „Postscriptum Polonistyczne”, nr 2(24), s. 275–287.
Zobacz w Google Scholar
SGPP: M. Grochowski, A. Kisiel, M. Żabowska, Słownik gniazdowy partykuł polskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Umiejętności, Kraków 2014.
Zobacz w Google Scholar
Świdziński M. 1995: Problem jednostek względnych, [w:] M. Grochowski (red.), Wyrażenia funkcyjne w systemie i tekście. Materiały konferencji naukowej (Toruń 21–23 X 1993), Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń, s. 79–88.
Zobacz w Google Scholar
Termińska K. 2014: Wyrażenia funkcyjne – próba porządku, [w:] K. Kleszczowa, A. Szczepanek (red.), Wyrażenia funkcyjne w perspektywie diachronicznej, synchronicznej i porównawczej, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, s. 25–33.
Zobacz w Google Scholar
USJP: Uniwersalny słownik języka polskiego, red. S. Dubisz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003.
Zobacz w Google Scholar
Wajszczuk J. 1997: System znaczeń w obszarze spójników polskich. Wprowadzenie do opisu, Katedra Lingwistyki Formalnej Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Walusiak E. 1999: Hierarchizacja tekstu i nawiązanie wewnątrztekstowe – wykładniki leksykalne, Energeia, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Wierzbicka A. 1969: Dociekania semantyczne, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar
Wierzbicka A. 1971: Metatekst w tekście, [w:] M.R. Mayenowa (red.), O spójności tekstu, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, s. 105–121.
Zobacz w Google Scholar
Wróbel H. 1995: Co to są leksemy funkcyjne, [w:] M. Grochowski (red.), Wyrażenia funkcyjne w systemie i tekście, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń, s. 7–15.
Zobacz w Google Scholar
WSJP PAN: Wielki słownik języka polskiego PAN, red. P. Żmigrodzki (online: www.wsjp.pl, dostęp: 14 marca 2022).
Zobacz w Google Scholar
Zawiliński R. 1926: Dobór wyrazów. Słownik wyrazów bliskoznacznych i jednoznacznych do praktycznego użytku, nakładem „Poradnika Językowego”, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Żmigrodzki P. 2005: Wprowadzenie do leksykografii polskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Zobacz w Google Scholar
Żmigrodzki P., Bańko M., Dunaj B., Przybylska R. 2007: Koncepcja Wielkiego słownika języka polskiego – przybliżenie drugie, [w:] P. Żmigrodzki, R. Przybylska (red.), Nowe studia leksykograficzne, Lexis, Kraków, s. 9–21.
Zobacz w Google Scholar